تنش آبی در پایتخت | آیا باید منتظر جدول قطعی آب باشیم؟
شرکت آبفا:با افزایش هر یک درجه دما بیشتر از ۴۰ درجه، بین ۲ تا ۵ درصد میزان مصرف آب افزایش پیدا می‌کند. قطعیِ آب به‌هیچ عنوان در برنامۀ وزارت نیرو قرار ندارد.
مدیرکل دفتر مدیریت مصرف آبفای کشور گفت: قطع برنامه‌ریزی‌شده آب در دستور کار نیست، اما با افزایش دمای هوا، مصرف آب نیز به‌طور میانگین بین ۲ تا ۵ درصد افزایش پیدا می‌کند و در صورت عدم رعایت مصرف در روزهای پیک، ممکن است کاهش فشار آب را تجربه کنیم.
به گزارش ایسنا، علی سیدزاده، در یک برنامه تلویزیونی با بیان اینکه حداقل سرانه مصرف آب در کشور حدود ۱۹۵ لیتر به ازای هر نفر در شبانه‌روز است، که این میزان بسته به شرایط هر شهر متفاوت خواهد بود، اظهار کرد: الگوهای مصرف در هر کشور بر اساس اقلیم و شرایط منابع آبی آن کشور متفاوت است. با این حال، بانک جهانی حداقل مصرف آب برای هر فرد را ۱۰۰ لیتر در شبانه‌روز اعلام کرده است.
به گفته وی، الگوی مصرف تعریف‌شده در کشور معادل ۱۳۰ لیتر در شبانه‌روز است؛ یعنی میزانی که یک فرد می‌تواند نیازهای ضروری روزمره خود را با آن تأمین کند. وی افزود: مقایسه عدد ۱۹۵ لیتر فعلی با الگوی ۱۳۰ لیتری نشان‌دهنده مصرف بالای آب در کشور است و باید تلاش کنیم تا به الگوی مصرف نزدیک شویم.
خوزستان، البرز، لرستان، زنجان، فارس و تهران جزو استان‌های پرمصرف
مدیرکل دفتر مدیریت مصرف آبفای کشور با اشاره به آمار موجود، اظهار کرد: استان‌های خوزستان، البرز، لرستان، زنجان، فارس و تهران جزو استان‌های پرمصرف هستند که در این میان، تهران در بین پنج استان اول پرمصرف قرار دارد و میانگین مصرف آب در پایتخت حدود ۱۹۰ لیتر به ازای هر نفر در شبانه‌روز است.
سید زاده با بیان اینکه از سوی دیگر، استان‌های خراسان شمالی، سیستان و بلوچستان، مرکزی و همچنین شهر مشهد جزو استان‌ها و مناطق کم‌مصرف به شمار می‌آیند، گفت: کمترین میزان مصرف در استان خراسان شمالی ثبت شده است (۱۴۰ لیتر) و شهر مشهد نیز با مصرفی حدود ۱۳۰ لیتر در شبانه‌روز، مطابق با الگوی مصرف عمل کرده است.
سیدزاده عوامل متعددی را در میزان مصرف آب مؤثر دانست که از جمله می‌توان به میزان ذخایر آبی، فشار شبکه‌های توزیع، رفتار مصرف‌کنندگان، سبک زندگی و استفاده از تجهیزات کاهنده مصرف اشاره کرد که البته در برخی مناطق، فرهنگ مدیریت بهینه مصرف نهادینه شده است.
وی افزود: مدیریت زمان مصرف یکی از کلیدی‌ترین راهکارها برای کاهش مصرف آب است. به عنوان مثال، بیشترین مصرف آب در منازل به استحمام و استفاده از سرویس بهداشتی مربوط می‌شود. ایک دقیقه باز بودن دوش حمام بین ۱۵ تا ۲۰ لیتر آب مصرف می‌کند. اگر هنگام استحمام تنها ۵ دقیقه دوش را ببندیم، می‌توانیم بین ۷۵ تا ۱۰۰ لیتر صرفه‌جویی کنیم که در کلان‌شهرهایی مانند تهران بسیار قابل‌توجه خواهد بود.
کولر آبی در تابستان بین ۴۰۰ تا ۶۰۰ لیتر آب مصرف می‌کند
وی با بیان اینکه تجهیزات کاهنده مصرف به دو دسته آب‌بر و آب‌پخش تقسیم می‌شوند، توضیح داد: تجهیزات آب‌بر مانند ماشین لباس‌شویی، ظرفشویی و کولرهای آبی هستند که ضروری است از نمونه‌های کم‌مصرف آنها استفاده شود. کولر آبی در تابستان بین ۴۰۰ تا ۶۰۰ لیتر آب مصرف می‌کند، اما با نصب سایه‌بان ساده می‌توان بین ۱۰ تا ۲۰ درصد در مصرف آب آن صرفه‌جویی کرد. تجهیزات آب‌پخش نیز شامل سردوش‌های حمام و شیرآلات آشپزخانه هستند که استفاده از نمونه‌های کاهنده مصرف آنها می‌تواند به کاهش چشمگیر مصرف آب کمک کند.
۱۵ درصد از آب به‌صورت فیزیکی هدر می‌رود
مدیرکل دفتر مدیریت مصرف آبفای کشور فرسودگی لوله‌ها را از عوامل اصلی هدررفت آب دانست و افزود: کنترل و کاهش هدررفت آب در شبکه‌های توزیع، یکی از برنامه‌های اولویت‌دار وزارت نیرو و شرکت آب و فاضلاب است. در حال حاضر حدود ۱۵ درصد از آب به‌صورت فیزیکی هدر می‌رود که بخشی از آن ناشی از فرسودگی لوله‌هاست.
کاهش ۴۸ درصدی بارندگی در استان تهران
سیدزاده همچنین به وضعیت بحرانی ذخایر آبی در تهران اشاره کرد و گفت: میانگین بارندگی در تهران تا به امروز ۱۳۶ میلی‌متر بوده درحالی‌که میانگین بلندمدت آن ۲۲۶ میلی‌متر است؛ به عبارتی، شاهد کاهش ۴۸ درصدی بارندگی در استان تهران هستیم که زنگ خطر جدی محسوب می‌شود.
نصب مخزن اصولی و پمپ استاندارد ضروری
وی با اشاره به تأثیر فشار آب بر مصرف و هدررفت توضیح داد: در شهرهایی با ذخایر پایین آب، مدیریت فشار در شبکه‌های توزیع اجرا می‌شود. هرچه فشار آب بالاتر باشد، احتمال هدررفت و مصرف بیشتر خواهد بود. در تهران، مناطقی که تحت تأثیر کم‌آبی بیشتری قرار دارند، تحت پهنه‌بندی آبی قرار گرفته‌اند و در آنها مدیریت فشار اعمال می‌شود. در چنین مناطقی حداقل آب برای یک طبقه تأمین می‌شود و برای تأمین آب طبقات بالاتر، نصب مخزن اصولی و پمپ استاندارد ضروری است.
سیدزاده همچنین از اجرای پروژه‌های متعددی مانند جلوگیری از نشتی سد لار و انتقال آب از سد طالقان به تهران خبر داد و گفت: بخش‌هایی از این پروژه‌ها در کوتاه‌مدت به نتیجه رسیده است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که آنچه تحت عنوان «انتقال آب سطحی» معرفی می‌شود، در حقیقت همان قطعی آب است.
به گزارش اقتصادآنلاین، در حالی‌که گرمای بی‌سابقه تابستان سایه‌اش را بر کلان‌شهر تهران انداخته، خبرهایی از قطعی و افت شدید فشار آب در مناطق جنوبی پایتخت، نگرانی‌ها را دوچندان کرده است. این اتفاق درست زمانی رخ داده که دمای هوا در بسیاری از نقاط کشور از مرز ۴۰ درجه عبور کرده و استفاده از کولرهای آبی، استحمام روزانه و مصرف آب آشامیدنی به نقطه اوج خود رسیده است.
قطع آب در این روزها، دیگر یک اختلال ساده نیست؛ بلکه بحرانی است که هم زندگی روزمره مردم را مختل کرده و هم نابرابری‌های اجتماعی را عریان‌تر از همیشه نشان می‌دهد.
سال آبی بدتر از همیشه؛ ۶ دهه رکورد خشکسالی شکسته شد
به گفته‌ی بهزاد پارسا، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای تهران، ذخایر سدهای تهران در وضعیت نگران‌کننده‌ای قرار دارد. او هشدار داده که تنها ۱۴ درصد از ظرفیت مخازن سدهای تهران پر است. بارندگی نیز نسبت به میانگین بلندمدت ۴۴ درصد و نسبت به سال گذشته ۳۳ درصد کاهش یافته است.
پارسا تاکید کرده: «بر اساس آمار رسمی طی ۶۰ سال گذشته، امسال بدترین سال آبی را تجربه می‌کنیم.»
تنش آبی در پایتخت؛ راه نجات فقط صرفه‌جویی؟
محسن اردکانی، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران، نیز با هشدار نسبت به ادامه این روند اعلام کرده است: «چنانچه مردم ۲۰ درصد مصرف خود را کاهش دهند، می‌توان از قطعی آب جلوگیری کرد؛ در غیر این صورت، ناچار به ورود به فاز قطعی برنامه‌ریزی‌شده خواهیم شد.»
او همچنین به مردم توصیه کرده که برای مقابله با افت فشار، مخزن‌های ذخیره آب با ظرفیت حدود ۷۵ لیتر به ازای هر نفر تهیه کنند. حتی احتمال جریمه برای بدمصرف‌ها نیز مطرح شده است؛ از جمله افزایش تصاعدی تعرفه‌ها، اخطار رسمی و قطع ۲۴ ساعته آب برای متخلفین. کسانی که در منازل استخر دارند یا مصرفی بیش از دو برابر الگوی تعیین‌شده دارند نیز در معرض برخورد قانونی قرار می‌گیرند.
تبعیض آبی در پایتخت؛ سهم جنوب همیشه کم‌تر است
با وجود تکذیب رسمی قطعی آب توسط آبفا و تاکید بر «کاهش فشار»، بررسی‌های میدانی و گزارش‌های مردمی نشان می‌دهد که از روز چهارشنبه، ساکنان مناطق جنوبی تهران با افت شدید فشار و در مواردی با قطع کامل آب مواجه شده‌اند. از صالحیه تا بعثت، شهروندان روایت‌هایی مشابه از بی‌آبی دارند.
زیبا، یکی از ساکنان قدیمی منطقه صالحیه، به هم‌میهن گفته است: «بیش از یک سال است که هر شب از ساعت ۱۱ شب تا ۱۱ صبح آب قطع می‌شود. تانکر آب خریده‌ایم چون هیچ راهی نداریم. نه خبری می‌دهند، نه توضیحی، فقط بی‌آبی. این تبعیض آشکار است. چرا شمال تهران چنین مشکلاتی ندارد؟»
قطع برق هم به گفته‌ی مردم این مناطق، بدون اطلاع قبلی انجام می‌شود، درحالی‌که در محله‌های شمالی، اگر قطعی هم باشد، با اطلاع‌رسانی انجام می‌شود. حالا سهمیه‌بندی برق و آب به مشکلات بی‌پایان جنوب‌نشینان تهران اضافه شده است.
انتقال آب سطحی؛ بازگشت به گذشته؟
بررسی‌ها نشان می‌دهد که آنچه تحت عنوان «انتقال آب سطحی» معرفی می‌شود، در حقیقت همان قطعی آب است. آب در برخی مناطق کاملاً قطع شده و سپس با تانکر به این مناطق حمل می‌شود. این یعنی بازگشت عملی سبک زندگی مردم به سال‌های دور؛ جایی‌که برای دسترسی به آب، باید منتظر تانکر بود. در چنین شرایطی، صحبت‌های سخنگوی صنعت آب که تهران را گرفتار «شدیدترین تنش آبی» توصیف می‌کند، رنگ و بوی هشدار رسمی برای آغاز فاز جدیدی از قطع آب دارد.
آیا باید منتظر جدول قطعی آب باشیم؟
با وجود تمام تکذیب‌های رسمی، واقعیت میدانی چیز دیگری می‌گوید. آنچه در سطح شهر تهران، به‌ویژه در مناطق جنوبی، در حال رخ دادن است، فقط کاهش فشار نیست؛ بلکه قطعی آب، آن‌هم بدون اطلاع‌رسانی، به‌طور جدی در جریان است. این روزها دیگر سؤال این نیست که «آیا آب قطع می‌شود؟» بلکه باید پرسید: آیا آب هم مانند برق، به زودی وارد فاز «جداول قطع برنامه‌ریزی‌شده» خواهد شد؟
دیدگاه تان را بنویسید