جنگ؛ خیلی دور، خیلی نزدیک

در حالی‌که از پایان رسمی جنگ ۱۲ روزه میان ایران و رژیم صهیونیستی تنها چند روزی گذشته، مجموعه‌ای از نشانه‌ها و تحرکات جدید حاکی از آن است که احتمال  بدعهدی طرف مقابل و شروع هرگونه تجاوزی هست. شواهد متراکم امنیتی، سیاسی و نظامی نشان می‌دهد که احتمال آغاز دور دوم درگیری‌ها وجود دارد.

​​نشانه‌های بازگشت به میدان آتش

از جنوب شبه‌جزیره عربستان تا تپه‌های جولان، پژواک سناریوی نبرد مجدد به گوش می‌رسد. گزارش‌های منتشرشده از رسانه‌هایی چون «العربیه» از آماده‌باش گسترده ارتش رژیم صهیونیستی برای «موج دوم حمله به ایران» خبر می‌دهند؛ سناریویی که با سلسله‌ای از تحرکات میدانی تکمیل می‌شود:زمزمه‌های حمله قریب‌الوقوع اسرائیل به یمن؛ این تهدید نه فقط پیام روشنی به نیروهای مقاومت منطقه است، بلکه می‌تواند به‌عنوان نقطه شروعی برای یک جنگ نیابتی دوباره تفسیر شود.تحرکات نیروهای انصارا... یمن و گزارش‌ها از آماده‌باش عمومی در صنعا و الحدیده، به‌وضوح نشان می‌دهد که محور مقاومت تهدید را جدی تلقی کرده و در وضعیت پیشاجنگ قرار گرفته است.

تعویق پرحاشیه دادگاه بنیامین نتانیاهو در میانه بحران سیاسی داخلی اسرائیل، با تفسیرهای زیادی همراه بوده؛ برخی تحلیلگران آن را تلاشی برای ایجاد حاشیه امن حقوقی برای نخست‌وزیر در سایه شرایط جنگی توصیف می‌کنند.بیانیه قرارگاه خاتم‌الانبیا (ص) که تأکید کرده نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران آماده پاسخ کوبنده به هرگونه تجاوز هستند، نشان‌دهنده اشراف کامل اطلاعاتی و آمادگی عملیاتی تهران است.در کنار این نشانه‌ها و نکاتی در حوزه دیپلماتیک به چشم می‌خورد. رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، به‌صراحت اعلام کرده که «ایران می‌تواند طی چند ماه غنی‌سازی را از سر بگیرد» که تلویحاً اعتراف به عدم موفقیت حملات در تخریب زیرساخت‌های هسته‌ای ایران است. در آمریکا نیز گزارشی از سوی کنگره منتشر شده که تحلیلگران آن را «ارزیابی شکست راهبردی در عملیات علیه ایران» نامیده‌اند.تمدید لغو پروازهای داخلی و خارجی از و به سه منطقه کلیدی شمال، جنوب و غرب ایران، آن هم در فضای اعلام‌نشده هشدارهای پدافندی، به‌عنوان نشانه‌ای از احتمال بروز حمله غافلگیرکننده تفسیر شده است. به‌موازات آن، واردات بی‌سابقه تجهیزات نظامی توسط رژیم صهیونیستی از ایالات متحده تصویری از یک رژیم آماده بازگشت به میدان جنگ ترسیم می‌کند.به نظر می رسد این رژیم قصد دارد با تشدید فضاسازی روانی تا پایان هفته، افکار عمومی خود و جهان را برای پذیرش مرحله جدیدی از درگیری آماده کند.

ملاحضات کلیدی در صورت احتمال شروع مجدد جنگ

 هزینه آغاز جنگ بر دوش اسرائیل بود؛ اما سودی نداشت: رژیم صهیونیستی در موج نخست جنگ، با همراهی آمریکا و برخی بازیگران غربی، تصور داشت که با وارد کردن ضربات اولیه سنگین، ایران را از توان پاسخ بازمی‌دارد. اما نه‌تنها این تصور محقق نشد، بلکه تهران توانست با پاسخ‌های هوشمندانه، توازن بازدارندگی را برقرار کند و معادله را برهم زند. لذا این بار قدرت و توان آفندی ایران در محاسبات طرف مقابل تاثیر جدی خواهد داشت. توقف جنگ، یک فرصت تنفس دوجانبه بود: این فرصت برای ایران، یک لحظه ارزشمند برای ترمیم شکاف‌های امنیتی، پدافندی و اجتماعی است. در سوی مقابل، دشمن نیز بی‌کار ننشسته و با دریافت کمک‌های مالی و لجستیکی از آمریکا، مشغول نوسازی و بازطراحی ساختارهای خود است. در نتیجه باید از تک تک ساعت توقف جنگ برای بهبود عملکرد آفندی و پدافندی خود بهره برداری کنیم. ایران اکنون دیگر غافلگیر نخواهد شد: در ابتدای جنگ ۱۲ روزه، دشمن با اتکا به عنصر غافلگیری، بخشی از زیرساخت‌های ما  و سرمایه های انسانی ما را هدف قرار داد. امروز اما، به‌گواه تحلیل نهادهای اطلاعاتی، تمام ظرفیت دفاعی کشور در حالت بالاترین سطح آمادگی قرار دارد  و عنصر غافلگیری محلی از اعراب نخواهد داشت.هم‌آوایی آمریکا و اسرائیل در جنگ نخست، تکرارپذیر است: تجربه دور نخست نشان داد که واشنگتن نه‌تنها مطلع، بلکه فعال‌ترین حامی پشت‌صحنه عملیات نظامی علیه ایران بوده است. لذا هرگونه شعله‌ور شدن دوباره جنگ، بدون چراغ سبز آمریکا بعید به‌نظر می‌رسد.ایران همه ابزارهای خود را هنوز استفاده نکرده است: چه در عرصه نظامی (موشک‌های برد بلند و سامانه‌های جدید نقطه‌زن) و چه در حوزه ابزارهای ژئواستراتژیک مانند تنگه هرمز، بازار نفت، و مسیرهای کریدوری دریایی در خلیج فارس، جمهوری اسلامی ایران همچنان برگ‌های بازی مهمی در دست دارد که تاکنون به‌کار نگرفته است.آن چه اکنون پیش‌روی ماست نه یک پیش‌بینی صرف، بلکه هشدار مبتنی بر واقعیت است. ایران اگرچه پیروز میدان نخست جنگ شد، اما هنوز باید برای دور دوم آماده باشد؛ دوری که ممکن است نه‌فقط در عرصه نظامی، که در حوزه‌های دیپلماسی، رسانه، اقتصاد و امنیت داخلی تعیین‌کننده‌تر باشد. راهبرد تهران باید روشن و ترکیبی باشد مثل  بازدارندگی فعال، بازسازی درون، وحدت ملی، و آمادگی برای هر سناریویی. این‌بار شاید جنگ با گلوله‌ها آغاز نشود، بلکه با یک عملیات روانی پیچیده؛ اما نتیجه آن باز هم بستگی به میزان هوشمندی، انسجام، و آمادگی ملت ایران دارد.

خراسان