توبه نصوح و برداشت هاي شخصي از اسلام

مقدمه لازم ندارد. عرض کنم خدمت انورتون که، شبکه دوم سیمای جمهوری اسلامی ایران، قصد کرده‌است، «توبه نصوح» محسن مخملباف را چهارشنبه این هفته (۱۱ مهرماه) پلی بک کنند! این اقدام از چند نظر جای بحث و بررسی دارد. اول؛ «توبه نصوح» فارغ از محتوای غیر دینی آن، صرفاً برداشت‌های شخصی محسن مخملباف از توبه حقیقی است. نبود پشتوانه ی کارشناسی دینی در این اثر‌ بزرگترین عامل انحراف از معیار آن است. چیزی که در تولیدات امروز صدا و سیما تا حدودی بهبود یافته‌است. جا دارد از مسئولان رسانه‌ی ملی پرسیده شود، ترویج اعتقاد‌های شخصی یک نفر، با وجود انحرافات واضح آن، چه مبنای عقلی می‌تواند داشته باشد؟ با نگاهی به موقعیت امروزی محسن مخملباف، خیلی واضح می‌توان سرانجام چنین برداشت داغی از شریعت را مشاهده کرد. تعریفی که مخملباف از «توبه» تصویر می‌کند، چیزی جز اعتراف علنی به گناه در کوی و برزن، تشییع فاحشه، شکستن حرمت انسانیت، تقلیل مفهوم توبه به یک کلمه استغفار و … نیست. چنین برداشتی صراحتاً با معیار‌های اسلامی فرسنگ‌ها فاصله دارد. کافی است نگاهی به گفتار مشهور حضرت علی ابن ابیطالب (ع) پیرامون توبه حقیقی بیاندازیم. در بندهای عمیق آن حدیث، کوچکترین نمودی از آن‌چه مخملباف از اسلام و تشیع فهمیده‌است وجود ندارد. دوم؛ «توبه نصوح» در زمان اکران هم با واکنش‌های شدید قشر مذهبی آگاه جامعه مواجه شد. البته بازخورد تحسین برانگیز بخش جو زده‌ی جامعه ایران در آن رزوها آن قدر بیشتر بود که مخملباف را ذوق زده بکند. با این وجود چه کسی است که روزهای پرشور و داغ دوران انقلاب را ببینید و جوگیر شدن محسن مخملباف را نتیجه نگیرد. اگر نگوید این فیلم، تنها به دلیل سوار شدن بر موج احساسات مردم ساخته شده است. سوم؛ «توبه نصوح» شاید بارزترین نمود و نتیجه ناهنجاری است که ثمره‌ی هر انقلابی است. روزهایی که آن‌قدر نورانی بوده‌اند تا چشمی را یارای بازخوانی دقیق و منصفانه و واکاوی و آسیب شناسی دقیق خرده اشتباهات آن نباشد. مدافعان حقیقی انقلاب شکوهمند اسلامی همواره در این تلاش بوده‌اند تا تبعات آن اشتباهات کوچکی که ناخواسته و در کنار آن رویداد عظیم رخ داده‌است را به حداقل برسانند. جای بسی تعجب دارد که رسانه‌ی ملی به عنوان بازوی فرهنگ ساز نظام اسلامی، با بی‌توجهی تمام، چنین انحرافی را مجدداً در خاطره‌ها زنده می‌کند. چهارم؛ جالب است که در تیزر هایی هم که شبکه دوم برای این فیلم آماده کرده است، کوچکترین اشاره ‌ای به نام کارگردان نمی‌شود. نشانه‌ی این دروغ‌گویی بارز همین بس که در معرفی «توبه نصوح» تنها به هنرمندی «فرج الله سلحشور» اشاره می‌شود. نکند کسی می‌خواهد از آبری ارزشمند آقای سلحشور به عنوان یک کارگردان ارزشی خرج کند تا کمی از حساسیت مردم در قبال «توبه نصوح» بکاهد؟ پنجم؛ از زمانی که مخملباف به دامن غرب پناه برد، معرفت سطحی که از اسلام در توشه اش داشت با مبانی روشنفکری غربی- اسلامی آمیخته شد. «نقد فقه و روحانیت» و چرخش به سوی «عرفان، معنویت و مثنوی - با تعریف غربی آن ها-» از شاخص ترین معرف های گفتمان روشنفکری دینی است. محسن مخملباف این روزها مخلوط نا همگنی از اندیشه های داغ دهه ۶۰، برداشت های روشنفکرانه از دین با لهجه غربی و اومانیسم رایج در جهان امروز با محوریت لذت است. ششم؛ سوال من این‌جاست، مدیر محترم شبکه دوم سیما اگر نگوییم آخرین اثر این هنرمند متهد! را دیده‌است، آیا می‌شود ادعا کرد حتی نام آن را نشنیده است؟ «س.ک.س و عرفان» آخرین ایستگاه قطار داغ عرفان مخملی آقای مخملباف است. بد نیست نگاهی به گزید‌ه‌ای مصور از این شاهکار عرفانی بیاندازید!! هفتم؛ بنابراین پخش «توبه نصوح» از سیمای جمهوری اسلامی از دو منظر کار صحیحی نیست : نخست آن که محتوایی منحرف و غیر اسلامی با تابلوی عرفان اسلامی دارد. دوم به دلیل زاویه شدیدی که کارگردان آن مخصوصاً در عصر حاضر با موجودیت جمهوری اسلامی برای خود تعریف نموده است. هشتم؛ آیا باز نشر محتوای مسموم «توبه نصوح» و ارائه غلط ترین برداشت ممکن از «توبه» - به عنوان رکن اساسی مسیر الی الله - آن هم در زمانی که همان رسانه‌ی ملی تلاشی در خور در راه ارائه تصویری صحیح از مفاهیمی این‌چنین ارزشمند نداشته است، مقابله‌ای نا جوانمردانه میان انحرافات و شبهات از سویی و مذهب مظلوم از سوی دیگر پیدید نمی‌آورد؟ نهم؛ فاین تذهبون …؟ بعد نوشت : (ساعت ۱:۴۶ ب/ ظ) ۱. از اینکه رسانه ملی تصمیم گرفته است توبه حقیقی را همزمان با شب های پر برکت قدر، با نمایش توبه نصوح مخملباف به یاد ملت بیاورد رسما و قویا تشکر می کنم!! ۲.از دانشگاه که اومدم بیرون دیدم هفته نامه شهروند امروز این هفته با تیتر یک «مخملباف علیه مخملباف» روی دکه ها رفته. من که فکر نمی کنم این اتفاقی باشه. برداشت من اینه که دوستان کارگزاران-مشارکتی ما خیلی پررنگ در رسانه ملی حضور دارند. (شهروند امروز توسط محمدعطریان فر و به سردبیری محمد قوچانی منتشر می شود) منبع: وبلاگ محمد علي طائبي