اطلاعیه پایان اعتبار شناسنامه‌های جلد قرمز | مدارک لازم و مراحل تعویض شناسنامه در سال ۱۴۰۴

پایان دوران شناسنامه‌های جلد قرمز

در اطلاعیه‌ای رسمی، سازمان ثبت احوال کشور اعلام کرد شناسنامه‌های قدیمی جلد قرمز، که در دهه‌های گذشته سند هویتی اصلی بسیاری از ایرانیان بودند، دیگر اعتباری ندارند. این تصمیم با هدف افزایش امنیت، کاهش جعل، و به‌روزرسانی سامانه‌های اطلاعات هویتی اتخاذ شده است.

چرا شناسنامه‌های قدیمی حذف می‌شوند؟

میان‌تیتر سئویی: نبود استانداردهای امنیتی در شناسنامه‌های جلد قرمز

شناسنامه‌های قدیمی، که از اوایل دهه ۱۳۶۰ تا دهه ۱۳۹۰ رایج بودند، طراحی ساده‌ای دارند و از ویژگی‌های امنیتی مدرن مانند کد رمزنگاری، تراشه، و بارکد بی‌بهره‌اند. همین سادگی باعث شده تا این اسناد به راحتی جعل شده یا در گذر زمان فرسوده شوند.

جایگزین چیست؟ شناسنامه هوشمند

میان‌تیتر سئویی: معرفی شناسنامه‌های جدید مکانیزه

در دهه ۱۳۹۰، سازمان ثبت احوال فرایند صدور شناسنامه‌های مکانیزه و هوشمند را آغاز کرد. این شناسنامه‌ها دارای مشخصه‌های امنیتی نظیر:

• کد QR اختصاصی

• اطلاعات رمزنگاری‌شده

• یکپارچگی با پایگاه داده ملی

• ضد جعل بودن اسناد هستند. این ویژگی‌ها باعث شده تا شناسنامه‌های هوشمند هم برای استفاده در خدمات بانکی، اداری و قضایی مناسب باشند، و هم در برابر جعل، مقاوم‌تر عمل کنند.

مدارک لازم برای تعویض شناسنامه

میان‌تیتر سئویی: مدارک موردنیاز برای تعویض شناسنامه جلد قرمز

بر اساس اطلاعیه سازمان ثبت احوال، متقاضیان باید مدارک زیر را ارائه دهند:

1. شناسنامه قدیمی (جلد قرمز)

2. کارت ملی هوشمند یا رسید ثبت‌نام کارت ملی

3. عکس ۴×۳ جدید (تمام‌رخ، زمینه سفید)

4. رسید پرداخت هزینه تعویض شناسنامه

5. در صورت تغییر مشخصات (نام، تاریخ تولد، ...): مدارک قانونی مربوطه (حکم دادگاه، گواهی بیمارستان و...)

مراحل گام‌به‌گام تعویض شناسنامه

میان‌تیتر سئویی: راهنمای مرحله‌ای تعویض شناسنامه قدیمی

1. مراجعه به سایت سازمان ثبت احوال یا دفاتر پیشخوان برای ثبت درخواست

2. دریافت نوبت اینترنتی برای مراجعه حضوری

3. ارائه مدارک و عکس به دفتر پیشخوان یا اداره ثبت احوال

4. پرداخت هزینه (که برای سال ۱۴۰۴ در حدود ۵۰ تا ۸۰ هزار تومان است)

5. دریافت رسید ثبت درخواست و زمان تحویل شناسنامه جدید

6. تحویل شناسنامه هوشمند جدید (در بازه زمانی حدود ۲ هفته تا یک ماه)

نقش این طرح در امنیت هویتی

میان‌تیتر سئویی: جلوگیری از جعل و ارتقای دولت الکترونیک

حذف شناسنامه‌های قدیمی بخشی از طرح ملی ارتقای امنیت اسناد هویتی و توسعه دولت الکترونیک است. با یکپارچه شدن داده‌های هویتی و به‌روزرسانی پایگاه اطلاعات ثبت احوال، خدماتی مانند:

• احراز هویت در بانک‌ها

• مشارکت در انتخابات

• ثبت‌نام در خدمات درمانی و بیمه با دقت و سرعت بیشتری انجام خواهد شد.

چالش‌های پیش‌رو

میان‌تیتر سئویی: مشکلات اقشار محروم و مناطق دورافتاده

هرچند سازمان ثبت احوال تلاش کرده است با راه‌اندازی سامانه‌های آنلاین و افزایش ظرفیت دفاتر پیشخوان، فرایند تعویض را تسهیل کند، اما هنوز مشکلاتی وجود دارد:

• عدم آگاهی در مناطق روستایی

• ازدحام در شهرهای بزرگ

• نگرانی‌های مالی اقشار کم‌درآمد

راهکارهای پیشنهادی برای تسریع فرایند

میان‌تیتر سئویی: راهکارهایی برای افزایش مشارکت عمومی

کارشناسان چند پیشنهاد برای بهبود روند دارند:

• اعزام واحدهای سیار ثبت احوال به مناطق محروم

• ارائه تخفیف یا معافیت هزینه‌ای برای اقشار خاص (کهنسالان، خانوارهای تحت پوشش نهادهای حمایتی)

• افزایش زمان نوبت‌دهی اینترنتی و تمدید ساعات کاری دفاتر

مهلت قانونی و اطلاع‌رسانی رسمی

تا لحظه نگارش این گزارش، سازمان ثبت احوال مهلت قانونی نهایی برای تعویض شناسنامه‌های جلد قرمز را اعلام نکرده، اما تأکید کرده است که این اسناد دیگر اعتبار رسمی ندارند و توصیه می‌شود در اسرع وقت برای تعویض اقدام شود.

اطلاع‌رسانی از طریق:

• پورتال رسمی سازمان: www.ncr.ir

• پیامک‌های اطلاع‌رسانی ثبت احوال

• رسانه‌های ملی و محلی انجام می‌شود.

جمع‌بندی

شناسنامه‌های قدیمی جلد قرمز، دیگر قابل استفاده نیستند و شهروندان باید برای دریافت شناسنامه هوشمند اقدام کنند. این فرایند، هرچند در نگاه اول زمان‌بر یا پرهزینه به نظر برسد، اما در نهایت گامی مهم در جهت امنیت هویت، کاهش تخلفات، و تسهیل خدمات دولتی به شمار می‌رود. اطلاع‌رسانی دقیق و حمایت از اقشار آسیب‌پذیر، دو کلید موفقیت اجرای این طرح ملی هستند.

منابع:

• پایگاه اطلاع‌رسانی سازمان ثبت احوال کشور (www.ncr.ir)

• خبرگزاری تابناک

• خبرگزاری اقتصادآنلاین