چرا یارانه‌ات در مرداد واریز نشد؟ ؛جزئیات رسمی منتشر شد
کاهش سه میلیون نفری یارانه‌بگیران در مرداد ۱۴۰۴ آغاز اجرای قانون بودجه و حذف دهک‌های پردرآمد از فهرست یارانه نقدی است. در این گزارش جامع جزئیات آمار، دلایل حذف، پیامک‌های ارسالی، تأثیرات اقتصادی و روند بازتوزیع منابع را بخوانید.
یارانه نقدی یکی از مهم‌ترین سیاست‌های حمایتی دولت ایران طی دو دهه گذشته بوده است. اما با توجه به محدودیت‌های بودجه‌ای و لزوم اجرای عدالت اجتماعی، همواره بحث حذف دهک‌های پردرآمد از فهرست یارانه‌بگیران مطرح بوده است.
طبق گزارش ایرنا، مردادماه ۱۴۰۴ شاهد کاهش سه میلیون نفری یارانه‌بگیران نسبت به تیرماه بودیم؛ اقدامی که نشانه‌ای از آغاز اجرای قانون بودجه برای حذف سه دهک بالای درآمدی تلقی می‌شود.
کاهش سه میلیون نفری یارانه‌بگیران در مرداد
بر اساس آمار رسمی سازمان هدفمندی یارانه‌ها:
-
تیرماه ۱۴۰۴ → ۴۹ میلیون و ۶۴۲ هزار نفر مشمول یارانه نقدی شدند.
-
مردادماه ۱۴۰۴ → این عدد به ۴۶ میلیون و ۵۷۶ هزار نفر رسید.
یعنی حدود سه میلیون نفر در فاصله یک ماه از فهرست یارانه‌بگیران خارج شدند.
همچنین رقم پرداختی دولت از ۱۴ هزار و ۸۹۰ میلیارد تومان در تیرماه به ۱۳ هزار و ۹۷۰ میلیارد تومان در مرداد کاهش یافت؛ یعنی صرفه‌جویی نزدیک به ۹۲۰ میلیارد تومان.
دلیل حذف یارانه‌ها در مرداد ۱۴۰۴
۱. اجرای قانون بودجه ۱۴۰۴
طبق قانون بودجه، دولت موظف است سه دهک بالای درآمدی (دهک‌های هفتم، هشتم و نهم) را از فهرست یارانه‌بگیران حذف کند. دهک دهم سال‌ها پیش حذف شده بود.
۲. به‌روزرسانی پایگاه رفاه ایرانیان
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی هر ماه با استفاده از «آزمون وسع» اطلاعات خانوارها را بررسی می‌کند. شاخص‌هایی مثل:
-
میزان درآمد،
-
مالکیت خودرو و مسکن،
-
حساب‌های بانکی،
-
هزینه‌های زندگی،
در این پایگاه لحاظ می‌شود و بر اساس آن دهک‌بندی انجام می‌گیرد.
۳. پیامک‌های حذف یارانه
در روزهای اخیر، بسیاری از خانوارهایی که حذف شده‌اند پیامکی دریافت کردند که دلیل آن «سرانه درآمد بالای ۱۰ میلیون تومان پس از کسر اجاره مسکن» اعلام شده است.
صرفه‌جویی ۹۲۰ میلیارد تومانی صرف چه می‌شود؟
طبق قانون، منابع حاصل از حذف دهک‌های پردرآمد نباید به بودجه عمومی دولت وارد شود. این مبالغ باید برای حمایت از دهک‌های پایین جامعه بازتوزیع گردد.
کالابرگ الکترونیک
بخش مهمی از این صرفه‌جویی‌ها به کالابرگ الکترونیک اختصاص می‌یابد.
در سال‌های اخیر دولت چندین بار یارانه غیرنقدی شارژ کرده است:
-
دهک‌های ۱ تا ۳: هر نفر ۵۰۰ هزار تومان
-
دهک‌های ۴ تا ۷: هر نفر ۳۵۰ هزار تومان
این مبالغ در حساب‌های یارانه‌ای شارژ شده و صرف خرید کالاهای اساسی مانند برنج، روغن، مرغ و لبنیات می‌شود.
واکنش‌ها به حذف یارانه‌بگیران
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی
احمد میدری اعلام کرده است:«حذف یارانه‌ها بدون اطلاع‌رسانی انجام نمی‌شود. هر فرد مشمول حذف، پیامک دریافت کرده و امکان اعتراض و بررسی شکایت وجود دارد.»
رئیس سازمان هدفمندی یارانه‌ها
حسن نوروزی گفته است:«۱۸ میلیون نفر تا پایان امسال از فهرست یارانه‌بگیران حذف خواهند شد. روند تدریجی است و بر اساس شفاف‌سازی مالی خانوارها صورت می‌گیرد.»
معیارهای حذف یارانه‌بگیران
-
درآمد ماهانه خانوار بالای ۱۰ میلیون تومان (پس از کسر اجاره مسکن)
-
داشتن چندین حساب بانکی یا تراکنش‌های مالی سنگین
-
مالکیت بیش از یک واحد مسکونی
-
خودروهای لوکس یا با ارزش بالا
-
سفرهای خارجی مکرر
این شاخص‌ها ترکیبی هستند و صرفاً یک عامل دلیل حذف نخواهد بود.
اهمیت اجرای این سیاست
۱. عدالت اجتماعی
یارانه باید به اقشار نیازمند برسد، نه کسانی که درآمد بالا دارند.
۲. کاهش فشار بودجه‌ای
صرفه‌جویی ۹۲۰ میلیارد تومانی در یک ماه نشان می‌دهد اجرای این سیاست می‌تواند منابع ارزشمندی برای دهک‌های ضعیف آزاد کند.
۳. تقویت اعتماد عمومی
اگر این منابع واقعاً بین دهک‌های پایین بازتوزیع شود، اعتماد جامعه به سیاست‌های حمایتی دولت افزایش می‌یابد.
چالش‌های پیش‌رو
-
ابهام در معیارها: بسیاری از مردم هنوز نمی‌دانند دقیقاً بر چه اساسی حذف می‌شوند.
-
خطا در شناسایی: احتمال حذف اشتباه وجود دارد که می‌تواند نارضایتی اجتماعی ایجاد کند.
-
فرآیند اعتراض: اگر روند بررسی اعتراض‌ها طولانی یا ناکارآمد باشد، اعتماد مردم تضعیف می‌شود.
راهنمای اعتراض به قطع یارانه
افرادی که یارانه آن‌ها قطع شده است می‌توانند:
۱. به سامانه وزارت تعاون و رفاه مراجعه کنند.
2. دلایل قطع یارانه خود را مشاهده کنند.
3. درخواست اعتراض ثبت نمایند.
4. منتظر بررسی کارشناسان و اعلام نتیجه باشند.
پیامدهای اقتصادی حذف یارانه‌ها
برای دولت:
-
صرفه‌جویی بودجه‌ای،
-
تمرکز منابع روی اقشار ضعیف.
برای جامعه:
-
احتمال فشار روانی بر خانوارهای حذف‌شده،
-
بهبود وضعیت دهک‌های پایین در صورت بازتوزیع عادلانه.
برای بازار:
-
افزایش تقاضا برای کالاهای اساسی در صورت گسترش کالابرگ،
-
کاهش مصرف غیرضروری ناشی از یارانه نقدی.
جمع‌بندی
کاهش سه میلیون نفری یارانه‌بگیران در مرداد ۱۴۰۴ نشانه آغاز جدی اجرای قانون بودجه و حذف دهک‌های پردرآمد از فهرست یارانه نقدی است. دولت با این اقدام حدود ۹۲۰ میلیارد تومان صرفه‌جویی کرده که باید به شکل کالابرگ الکترونیک و حمایت مستقیم به دهک‌های کم‌درآمد بازگردد.
اگرچه این سیاست می‌تواند عدالت اجتماعی و شفافیت اقتصادی را تقویت کند، اما چالش‌هایی مانند خطا در شناسایی و نارضایتی اجتماعی را نیز به همراه دارد. موفقیت این طرح وابسته به شفافیت معیارها، دقت در شناسایی مشمولان و سرعت در بررسی اعتراضات خواهد بود.
دیدگاه تان را بنویسید