وام ویژه برای دهک‌های پایین | وام جدید حمایتی دولت برای یارانه بگیران

وام | طرح نهضت ملی مسکن با هدف خانه‌دار کردن اقشار متوسط و کم‌درآمد کشور کلید خورد؛ اما روند اجرایی آن با مشکلات جدی روبه‌رو شده:

• افزایش شدید آورده نقدی: برای تهرانی‌ها، مبلغ اولیه ۱۵۰ میلیون تومان بود که به بیش از یک میلیارد تومان رسیده است.

• اقساط سنگین و ناتوانی متقاضیان: اقساط ماهانه به حدی رسیده که بسیاری از خانواده‌ها توان پرداخت آن را ندارند.  

• تاخیر در تحویل واحدها: بسیاری که چند سال پیش ثبت‌نام کرده‌اند هنوز خانه دریافت نکرده‌اند.

• کیفیت پایین ساخت: گزارش‌هایی از ترک‌خوردگی دیوار، ضعیف بودن تأسیسات و مشکلات زیرساختی.

این وضعیت موجب نارضایتی عمومی شده و امید به طرح‌های حمایتی بیشتر را افزایش داده است.

سیاست جدید دولت: تسهیلات قرض‌الحسنه به سبک حمایت اجتماعی

خبر خوش برای زوج‌های جوان و دهک‌های کم‌درآمد این است که بانک مسکن طی دوره آغاز دولت چهاردهم اقدام قابل توجهی انجام داده است:

• پرداخت بیش از ۲۰ همت تسهیلات قرض‌الحسنه (۲۰۰ هزار میلیارد ریال) بین مرداد ۱۴۰۳ تا تیر ۱۴۰۴؛ ۱۲۴۶۷۱ فقره تسهیلات در این مدت. 

• در کل سال اول دولت، تعداد ۵۰۷۲۵۱ فقره تسهیلات با ارزش ۱۶۸ هزار میلیارد تومان اعطا شده که شامل مسکن ملی، تعمیرات، قرض‌الحسنه و سایر خدمات مالی بوده است.  

• در سال جاری (تا پایان تیرماه ۱۴۰۴)، تعداد ۴۱۳۷۲ فقره تسهیلات قرض‌الحسنه به ارزش ۷۴ هزار میلیارد ریال پرداخت شده، که رشد ۵۷٪ در تعداد قرارداد نسبت به سال گذشته را نشان می‌دهد. 

• از این بین، ۲۹۰۰ فقره تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج (۹۷۶۵ میلیارد ریال) و ۳۰۰۰ فقره تسهیلات فرزندآوری (حدود ۳۰۰۰ میلیارد ریال) ارائه شده است.  

این آمار نشان می‌دهد که دولت و بانک مسکن در شبکه حمایتی خود، تمرکز ویژه‌ای بر اقشار نیازمند و اهداف اجتماعی—نظیر ازدواج و مسکن—گذاشته‌اند.

چرا این تسهیلات اهمیت دارند؟

۱. سبک‌سازی فشار مالی

با توجه به شرایط هزینه‌بر مسکن ملی، ارائه تسهیلات قرض‌الحسنه—به‌ویژه برای زوج‌های جوان—می‌تواند بخش قابل توجهی از فشار مالی را کاهش دهد.

۲. پویایی اجتماعی و عدالت محوری

تأکید بر تسهیلات ازدواج و فرزندآوری، نشان‌دهنده رویکرد عدالت‌محور دولت و ارتقای رفاه عمومی است. مدیرعامل بانک مسکن این اقدامات را خدمت اجتماعی و فرهنگی توصیف کرده است.

۳. جبران کاستی‌های اجرا

این حمایت‌ها بخشی از پاسخی است به مشکلات طرح مسکن ملی—از جمله هزینه‌های بالا، تاخیر در تحویل و سقوط کیفیت ساخت.

چالش‌ها و راه‌حل‌ها

چالش‌های اجرای طرح مسکن ملی

• بالا بودن اقساط ماهانه تا حدود ۵ تا ۱۲ میلیون تومان بسته به مبلغ وام و زمان بازپرداخت.  

• تسهیلات موجود حتی با افزایش به ۶۵۰ میلیون تومان یا بیشتر، کفاف هزینه‌های واقعی ساخت را نمی‌دهند.  

• قشرهایی که توان نقدی ندارند، حتی با حمایت‌های فعلی نمی‌توانند ادامه دهند.

پیشنهادات حمایتی بیشتر

• افزایش مبلغ وام نهضت ملی مسکن تا حدی که اقساط به توان متقاضی نزدیک‌تر شود (مثلاً ۸۰۰ میلیون تومان یا بیشتر).  

• ارائه یاری‌یافت‌های غیرنقدی ـ مانند زمین رایگان، تخفیف پروانه ساخت، مالیات کمتر، مصالح ارزان.  

• شفافیت کامل در روند ساخت، هزینه‌ها، اقساط و کنترل کیفیت برای بازسازی اعتماد عمومی.

جدول خلاصه: حمایت‌های بانک مسکن

جمع‌بندی نهایی

• طرح مسکن ملی با مشکلات مالی و اجرایی جدی مواجه است و متقاضیان تحت فشار هستند.

• دولت با استفاده از تسهیلات قرض‌الحسنه گسترده از طریق بانک مسکن، حمایت ویژه‌ای از دهک‌های پایین و زوج‌های جوان انجام داده که قابل تقدیر است.

• با این حال، برای به ثمر رسیدن واقعی این طرح، افزایش مبلغ و شرایط تسهیل شده و شفافیت اجرایی ضروری است.