اردوغان در برابر سونامی ابتکاری مخالفین در ترکیه
حزب جمهوری خلق در یک ماه گذشته اقدامات ابتکاری بدیعی برای به‌راه انداختن اعتراضات خیابانی کرده و رییس‌جمهور ترکیه را در شرایط سختی قرار داده است.
همزمان با تداوم بحران اقتصادی در ترکیه، این کشور ثبات و آرامش سیاسی را نیز از دست داده است. مخالفین اردوغان در اعتراض به دستگیری اکرم امام اوغلو شهردار سابق استانبول، هر بار با بهانه‌ای و با شیوه‌ای جدید، مردم را به خیابان‌ها می‌کشانند.
حزب جمهوری خلق (CHP) که 102 سال پیش به دست موسس جمهوری ترکیه (مصطفی کمال) تاسیس شده، حالا ابتکارهای دموکراتیک جدیدی را به نمایش گذاشته که رییس جمهور ترکیه را در شرایط سختی قرار داده است.
تلاش‌های این حزب برای استمرار اعتراضات خیابانی، کاری کرده که افکار عمومی مردم ترکیه اعتماد خود را به دولت و قوه قضاییه از دست دهد و دستگیری امام اوغلو به عنوان اقدامی سیاسی و غیرقانونی قلمداد شود.
روزنامه اکسیژن چاپ آنکارا در گزارشی از قول بکر اغردار رییس یکی از موسسات تحقیقاتی و نظرسنجی ترکیه اعلام کرده است: «69 درصد از شهروندان ترکیه، معتقدند که برخلاف ادعای دادستان و رییس جمهور، دستگیری اکرم امام اوغلو ربطی به فساد مالی ندارد. شهروندان می‌گویند: دستگیری امام اوغلو یک اقدام سیاسی و غیرقانونی برای حذف مهمترین رقیب اردوغان است».
آن مرد با تراکتور آمد
اوزگور اوزل سیاستمدار جوانی است که پس از انتخابات سال 2023 میلادی و شکست کمال کلیچدار اوغلو در برابر اردوغان، توانست بر کرسی رهبری حزب جمهوری خلق بنشیند.
او به‌خلاف کلیچدار اوغلو، توانایی بالایی برای به راه انداختن میتینگ‌های گسترده خیابانی دارد و سخنران ماهری است که می‌تواند طبقات مختلف جامعه را به میدان سیاست بکشاند.
اوزگور اوزل در سخنرانی میدانی خود در شهر یوزگات ترکیه، برخلاف اردوغان که با کاروانی متشکل از ده‌ها خودروی مشکی ضدگلوله به محل میتینگ می‌رود، پشت فرمان یک تراکتور نشست و با تراکتور به محل اجتماع هواداران خود رسید. البته کاروانی از کشاورزان هوادار حزب نیز با تراکتور به دنبال او به راه افتادند و تصویر این کاروان، بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های ترکیه پیدا کرد.
اوزل که فارغ التحصیل رشته داروسازی است و چند دوره به عنوان نماینده در پارلمان ترکیه حضور داشته، کلاه یادگاری بلنت اجویت رهبر اسبق حزب جمهوری خلق را بر سر داشت و پس از پیاده شدن از تراکتور گفت: «من فرزند یک دهقان هستم و نیمی از نوجوانی و جوانی من پشت فرمان تراکتور سپری شده است. ما مثل بعضی از سیاستمداران نیستیم که در کاخ و به صورت شاهانه زندگی کنیم و از درد ملت بی‌خبر باشیم».
اقدام رهبر جوان حزب جمهوری خلق، فقط در تراکتور سواری خلاصه نشد و در جمع چند صد هزار نفری طرفداران خود اعلام کرد که تمایل دارد یک کشاورز روستایی، قبل از او سخنرانی کوتاهی ارائه کند.
در این هنگام یک پیرمرد روستایی پشت تریبون رفت و جمله کوتاهی بیان کرد: «آقای رییس جمهور! کشور را با عدالت اداره می‌کنند نه با شلغم و تُرُب!».
جمله کوتاه کشاورز پیر تبدیل به هشتگ و ترند میلیونی شد و بسیاری از تحلیلگران و ستون نویس‌های ترکیه نیز این عبارت را در مقالات خود تکرار کردند.
اوزل: امام اوغلو باید رییس جمهور شود
از بامداد روزی که اکرم امام اوغلو دستگیر شد، اوزگور اوزل به مدت 7 شبانه روز تمام در ساختمان شهرداری استانبول مستقر شد و آنجا را به قرارگاه اعتراضات خیابانی تبدیل کرد.
او حتی شب‌ها هم روی کاناپه شهرداری خوابید و دقیقاً روزی به خانه بازگشت که دولت از ترس اعتراضات میلیونی مردم، به جای آن که یک سرپرست از طرف وزارت کشور را به عنوان شهردار معرفی کند، حاضر شد انتخاب جانشین امام اوغلو را به خود حزب جمهوری خلق واگذار کند.
این در حالی است که قبلاً، اردوغان بیش از 35 شهردار احزاب دیگر را برکنار کرده و یکی از رفقای حزبی خود را به جای آنها منصوب کرده بود. به این ترتیب، اوزل پیروزی بزرگی به دست آورد و نام او به عنوان یک رهبر موثر، صادق و مبارز بر سر زبان‌ها افتاد.
اوزل در همه سخنرانی‌های خود، روی این سه عبارت تاکید می‌کند:
1.کاری می‌کنیم که امام اوغلو از زندان به نهاد ریاست جمهوری برود و اداره کشور را در دست بگیرد. ترکیه تاب این بحران بزرگ را ندارد و باید هر چه زودتر انتخابات پیش از موعد را برگزار کنید.
2.برای محاکمه و حبس امام اوغلو، هیچ نوع سند قانونی و محکمه پسندی ارائه نشده و قضات گوش به فرمان اردوغان، تنها با تکیه بر شهادت چند شاهد مخفی، او را به زندان فرستادند و این لکه ننگی در تاریخ قوه قضاییه ماست.
3.حزب عدالت و توسعه، با ایجاد نظام سلطنتی ریاستی، ترکیه را در بن بست قرار داده است. ما به این سلطنت پایان خواهیم داد و دوباره نظام پارلمانی را حاکم خواهیم کرد.
کشور ترکیه , رجب طیب اردوغان ,
سخنان اوزل کاری کرد که حتی شریک اردوغان در ائتلاف جمهور یعنی دولت باغچلی رهبر حزب حرکت ملی گرا نگران شده و اعلام کرد: «اگر شبهه‌ای در روند محاکمه امام اوغلو وجود دارد، یا باید تمام جزئیات به اطلاع مردم برسد یا او را از زندان آزاد کنند».
بسیاری از تحلیلگران ترکیه، این سخن باغچلی را به‌عنوان هشدار و اخطاری جدی ارزیابی کرده از اختلافات درونی ائتلاف جمهور درباره سرنوشت سیاسی امام اوغلو خبر دادند.
تولیدکننده‌ای که مزارعش بر اثر سرما یخ زد و محصولش هدر رفت، تا مرز ورشکستگی رسید، اومر فتحی گورر، نماینده CHP و عضو کمیسیون کشاورزی در گفتگو با نفس گفت که بدهی کشاورزان باید حداقل به‌مدت 3 سال به تعویق بیفتد و تمام اقدامات اجرایی باید بلافاصله متوقف شود.
فاکتور 60میلیارددلاری برای اقتصاد ترکیه
یکی از اقدامات ابتکاری اوزگور اوزل رهبر حزب جمهوری خلق، درخواست بایکوت یا تحریم اقتصادی شرکت‌ها، کارخانه‌ها، مؤسسات رسانه‌ای و فروشگاه‌هایی بود که به‌عنوان شرکای رانت‌های سیاسی حزب حاکم شناخته می‌شوند،
به‌عنوان مثال، درخواست اوزل از مردم برای تحریم یک زنجیره مشهور کافی‌شاپ و قهوه در ترکیه، موجب شد تنها در عرض دو روز، صدها کافی‌شاپ متعلق به این شرکت نزدیک به اردوغان، دچار رکود و شکست مالی شود، کار به جایی رسید که بسیاری از وزرای کابینه اردوغان، برای همدلی با مغازه‌داران بایکوت‌شده، شخصاً به آنها سرزدند و خرید کردند.
کارشناسان اقتصادی معتقدند که تحریم‌های اقتصادی بیان‌شده توسط اوزگور اوزل، مبلغی در حد 10 میلیارد دلار به مؤسسات و شرکت‌های نزدیک به اردوغان لطمه زده‌اند.
از دیگر سو، بانک مرکزی ترکیه پس از دستگیری امام اوغلو، به‌منظور مهار نرخ دلار در بازار، ناچار شده است مداوماً ذخایر ارزی را با قیمت پایین به صرافی‌ها بفرستد و این عملیات، خسارت 50 میلیارد دلاری به‌بار آورده است.
با این حساب، رهبری هوشمندانه اوزگور اوزل و اعتراضات گسترده هواداران امام اوغلو، تا این لحظه بیش از 60 میلیارد دلار به منابع ارزی ترکیه خسارت وارد کرده است،
این موضوع باعث شد حتی مهمت شیمشک وزیر امور مالی و دارایی کابینه اردوغان دچار نگرانی شود و بگوید: «برای گذار از بحران اقتصادی، به اصلاحات سیاسی و تقویت دموکراسی نیاز داریم».
بخشی از ابتکارات سیاسی اوزگور اوزل و حزب جمهوری خلق، ریشه در نتایج تیم‌های تحقیقاتی کارشناسان این حزب دارد،
به‌عنوان مثال، یکی از تیم‌های تحقیقاتی حزب، در گزارشی اعلام کرد که میزان بدهی کشاورزان به سیستم بانکی در دسامبر 2024 به 936 میلیارد لیره افزایش یافته است و 111 دستگاه تراکتور و 2950 مزرعه به‌خاطر عدم پرداخت بدهی، مصادره شده‌اند،
این همان نقطه‌ای بود که باعث شد اوزگور اوزل صدها هزار نفر از کشاورزان را با خود همراه کند و آنها کاروان‌های تراکتورسوار معترض به‌راه بیندازند.
با توجه به شرایط کنونی فضای سیاسی ـ اجتماعی ترکیه، می‌توان گفت: حزب جمهوری خلق توانسته است با مدیریت صحیح فضای کنونی، دولت اردوغان و حزب عدالت و توسعه را عملاً در یک بن‌بست بی‌سابقه قرار دهد.
حال باید دید در صورت استمرار اعتراضات، اردوغان زیر بار برگزاری انتخابات پیش از موعد خواهد رفت یا نه./تسنیم
دیدگاه تان را بنویسید