
سرویس بینالملل فردا: روزنامه «رأی الیوم» در گزارشی تحلیلی به دلایل تغییر موضع اردوغان نسبت به رئیسجمهوری مصر پرداخت.
بسیاری از کارشناسان محافل سیاسی -و ما نیز که جزئی از آنها هستیم- به این باور رسیده بودند که پس از اظهارات چند ماه پیش «بن علی یلدریم» نخست وزیر ترکیه، روابط دیپلماتیک و اقتصادی بین آنکارا و قاهره بزودی از سر گرفته میشود. یلدریم در این اظهارات بر آغاز روابط جدید بین مصر و کشورهای دیگر مانند سوریه و عراق تأکید کرده بود. این سخنان یکماه پیش طی دیداری بیسابقه، میان وزرای خارجه دو کشور در حاشیه نشست جنبش عدم تعهد در ونزوئلا برگزار شد. اما حمله سختی که «رجب طیب اردوغان» رئیسجمهوری ترکیه در گفتوگو با آقای «خاشوقجی» همکار رسانهای ما در شبکه تلویزیونی «روتانا» انجام داد، نه تنها خوشبینی برای نزدیکی روابط بین دو کشور را تضعیف کرد، بلکه نمک بیشتری بر زخم ملتهب روابط قاهره و آنکارا پاشید و همه درها را به صورت محکم، به روی هرگونه تحول و پیشرفت مثبت در این زمینه بست. اردوغان در اظهارت اخیر خود موضعی تهاجمی علیه مصر داشت، وی «عبدالفتاح السیسی» رئیسجمهوری مصر را اینگونه توصیف کرد: «حاکمیت فعلی مصر، در نتیجه کودتایی علیه مشروعیت است و باید این اشتباه تصحیح شود و درهای دموکراسی در این کشور گشوده شود، اگر «محمد
مرسی» رئیسجمهور سابق مصر و دوستانش آزاد شوند میتوان از ایجاد روابط با مصر سخن گفت». وی در ادامه از رئیس جمهوری مصر اینگونه سخن گفت: «این شخص، وزیر دفاع بود که علیه رئیس جمهور خود کودتا کرد، و این امر مورد قبول نیست». شاید تمامی اظهارت اردوغان صحت نداشته باشند ولی قسمت بیشتر آن بجا و درست است، و همگی میدانند آنچه در مصر رخ داد یک کودتا بود. اما سؤالی که در اینجا مطرح میشود این است چرا اردوغان در حال حاضر، این موضع تهاجمی را علیه سیسی اتخاذ کرد؟ مگر یلدریم وقتی از تمایل کشورش جهت از سرگرفتن روابط با مصر سخن گفت نمیدانست که السیسی، وزیردفاع سابق مصر بود که علیه رئیسجمهور وقت کودتا کرد؟ پاسخ به این سوال برای ما، تا حدودی سخت و پیچیده است ولی میتوانیم بگوئیم که اردوغان در مواضع خود تعادل ندارد، دمدمی مزاج است و بعضا متناقض سخن میگوید. وی پیش از ارسال نیروهایش به سوریه برای تجاوز به اراضی این کشور، ایجاد یک منطقه حائل در حدود یک هزار کیلومتر مربع در خاک سوریه و برنامهریزی برای ساخت شهرهایی جهت بازگرداندن پناهندگان سوری به کشورشان، سخن گفتن از ضرورت کناره گیری «بشار اسد» رئیسجمهوری سوریه را متوقف کرد
و تأکید کرد اختلافات بین آنکارا و دمشق پشت سر گذاشته شده است. در این راستا نباید فراموش کنیم که اردوغان به موسکو رفت و با «ولادیمیر پوتین» رئیسجمهوری روسیه آشتی کرد و به زبان روسی از سرنگونی هواپیمای روسیه در نزدیکی مرزهای ترکیه با سوریه توسط نیروهای نظامی ترکیه، از وی عذرخواهی کرد. سیاستهای اردوغان بر اساس منافع کشورش و نیز سیتستم نظام حاکم است، و بعید نیست طی دیدار با شاهزاده «محمدبن نایف» ولی عهد عربستان سعودی که هفته پیش به آنکارا سفر کرده بود، متوجه وخامت روابط سعودی - مصری شده بود و اینکه دولت مصر، همپیمان سعودی خود را به دلیل ایجاد روابط با ایران از دست داده است، به همین دلیل تصمیم گرفت تنش با مصر را شدت ببخشد. مسأله قابل توجه دیگر وخامت روابط میان آمریکا و روسیه و توقف هماهنگی بین دو کشور در پرونده سوریه است، که همین امر به تقویت روابط همکاری واشنگتن - آنکارا در این زمینه منجر میشود. مهمتر از همه اینکه موقعیت مصر در غرب روند تنازلی داشته و بحران مالی این کشور وخیم شده است. همچنین پیشبینی بدبینانه برخی کارشناسان و رسانههای اقتصادی مانند مجله «ایکونومیست» انگلیس، از اوضاع نابسامان اقتصادی مصر
و پیشنهاد به عدم شرکت السیسی در انتخابات ریاستجمهوری سال 2018، در اتخاذ موضع اردوغان علیه رئیسجمهوری این کشور بیتأثیر نبوده است. سخنگوی وزارت خارجه مصر، در حال حاضر از هرگونه اظهارنظر در خصوص سخنان اردوغان خودداری کرد و گفت: «از تکرار سخنان رئیس جمهوری ترکیه ناراحت نمیشود». ولی کسانی که سیاستهای دولت مصر را بشناسند، به خوبی میدانند که این کشور ساکت نخواهد ماند، و بعید نیست با «فتح الله گولن» متهم اصلی کودتای نافرجام اخیر در ترکیه روابط نزدیکی را شروع کند، همانگونه که به ایران نزدیک شد تا پیام واضحی به عربستان برساند مبنی بر اینکه توقف کمکهای مالی ریاض به قاهره، منجر به جستجوی گزینه ای دیگر مانند ایران، سوریه و حتی یمن خواهد شد. آقای خاشوقجی که این گفتو گو را با اردوغان انجام داد یکی از دوستان دولت ترکیه است و بدون رایزنی با کشورش، چنین اقدامی را انجام نمیدهد.
شبکه روتانا مانند بسیاری از رسانههای سعودی، از سیاست رسمی ریاض دور نیست و انتخاب اردوغان برای انجام این گفتو گو، و در این شرایط زمانی، تصادفی و اتفاقی نبوده است... والله اعلم.
دیدگاه تان را بنویسید