راهبرد جنگ بلندمدت با داعش

سرویس سیاست «فردا» - البته ریشه این جنگ روانی به ابتدای موج بیداری اسلامی و انقلاب های عربی برمی گردد. پس از شروع انقلاب های عربی در منطقه خاورمیانه برخی رسانه ها و شبکه های خبری از جمله العربیه و الجزیره و به طور ویژه شبکه هایی که با هدف ترویج تفکر سلفی - تکفیری فعالیت می کنند، پروژه مذهبی و فرقه ای جلوه دادن انقلاب های عربی را کلید زدند. این شبکه ها با برخوردهای دوگانه ای که در قبال تحولات بحرین، سوریه، عراق و ... داشتند انقلاب بحرین را به عنوان اعتراض شیعه علیه حاکمان سنی بازتاب دادند و در عوض در بحران سوریه تحولات را به گونه ای منعکس کردند که گویی اهل سنت قربانی هستند و دولت علوی بشار اسد در حال سرکوب سنی هاست؛ در حوادث عراق هم مشابه بحران سوریه عمل کردند و دولت شیعی عراق را به سرکوب اهل سنت متهم کردند. اوج این سناریو را می توان در انفجار و تخریب حرمین عسکریین (ع) مشاهده کرد که این رسانه ها با هدف ایجاد فتنه شیعه و سنی حوادث را بازتاب می دادند. در همان زمان مراجع دینی شیعیان هم در جمهوری اسلامی ایران و هم در عراق و بویژه آیت الله سیستانی با هشیاری زوایای این فتنه مذهبی را برای شیعیان تبیین کرده و با اطلاع رسانی های بموقع مانع بروز درگیری های مذهبی بین اهل سنت و شیعیان شدند. آنچه مسلم است جنگ روانی و فتنه بزرگ برای مذهبی جلوه دادن بحران های منطقه خاورمیانه مسأله دیروز و امروز نیست بلکه به 7 الی 10 سال پیش برمی گردد که ابتدا در عراق، بعد در سوریه و پس از آن در بحرین اجرایی شد و متأسفانه امروز هم در گزارش های برخی رسانه های غربی و عربی دست اندرکار این جنگ روانی می بینیم افرادی که به داعش می پیوندند، ادعا می کنند از دیدن آلام هم کیشان خود به خروش آمده و تحت تأثیر قرار گرفته و به داعش ملحق شده اند. این رسانه ها حتی در یمن هم حرکت حوثی ها را یک حرکت شیعی معرفی کردند درحالی که جنبش حوثی ها یک حرکت اصلاح طلبانه و به نفع همه جریان ها بود. هرچند پروژه راه انداختن جنگ مذهبی از چندین سال پیش کلید خورده است اما با پیدایش داعش ما شاهد گسترش تنش های مذهبی و کشتارهای بسیار وسیع هستیم و البته اقدامات شبکه های خاص برای دامن زدن به این فتنه هم نسبت به گذشته تشدید شده است. در چنین شرایطی آیت الله سیستانی، مرجع عالیقدر شیعیان در عراق با درایت وارد صحنه شد و در روزهای اخیر از دولت عراق خواست از قبایل سنی در مقابل داعش حمایت جدی و مؤثری کند. این خواسته آیت الله سیستانی بیانگر مذهبی نبودن جنگ داعش در عراق بود. از سوی دیگر، در لبنان هم سید حسن نصرالله وارد عمل شد و در سخنرانی های دهه اول محرم به کرات اعلام کرد جنگ داعش در عراق و سوریه سیاسی است و به هیچ وجه جنبه مذهبی و شیعه و سنی ندارد. در چنین شرایطی که برخی رسانه های عربی درصدد بهره برداری از حملات گروه تروریستی داعش برای رسیدن به اهداف خود هستند و راه حل نظامی برای مقابله با خطر داعش در اولویت است، اما این راه حل کلی و همه جانبه نیست، بلکه کشورهای منطقه با یک حرکت تکفیری - سلفی عمیق و بسیار جدی روبه رو هستند که در میان لایه های تندرو اهل سنت بشدت در حال رشد است و لذا مقابله با آن نیازمند یک کار فرهنگی گسترده درازمدت است. در این کار فرهنگی بحث وحدت مسلمانان باید با جدیت دنبال شود، کنفرانس های متعدد با حضور علمای اهل سنت و شیعه برگزار شود، دیدگاه های شیعیان و سنی ها با گفت و گو و مباحثه به هم نزدیک شود و شکاف بین شیعه و سنی کم شود، زیرا هرقدر این شکاف افزایش یابد، محیط و دایره عمل داعش وسیع تر خواهد شد. منطقه خاورمیانه پس از انقلاب های عربی در یک دوره انتقالی به سر می برد و نا آرامی و بی ثباتی از ویژگی های بارز دوره های انتقالی نه تنها در خاورمیانه بلکه در کل دنیا است. تنش های دوره انتقالی ظرف 6 ماه یا یک سال تمام نمی شود، بلکه اگر یک استراتژی دقیق و کارآمد از سوی کشورهای منطقه و قدرت های بین المللی دنبال شود، شاید طی 10 تا 15 سال آینده شاهد پایان این دوره انتقالی در خاورمیانه باشیم. علاوه بر این، متأسفانه برخی کشورهای منطقه از جمله ترکیه و قطر با اتخاذ استراتژی غلط خطر داعش را تشدید می کنند، در حالی که همکاری منطقه ای و بین المللی و اتخاذ سیاست واحد منطقه ای و بین المللی علیه گروه تروریستی داعش لازمه غلبه بر این گروه است. گذشته از آن، اگر به اعضای ائتلاف بین المللی علیه داعش که به رهبری امریکا شکل گرفته، نگاه کنیم، می بینیم که کشورهای سنی از جمله عربستان هم عضو این ائتلاف هستند. اگر جنگ داعش در عراق و سوریه جنگ شیعه و سنی است، چه توجیهی برای عضویت کشورهای سنی در ائتلاف ضد داعش وجود دارد؟ جامعه بین الملل و کشورهای منطقه بخوبی شاهد هستند که عملکرد داعش بیشترین ضربه را به اهل سنت زده است و کشتارهای داعش در بین قبیله سنی ابونمر و همچنین در منطقه دیرالزور که ساکنانش سنی مذهب هستند، به روشنی اثبات می کند که گروه تروریستی داعش قبل از اینکه به شیعه ضربه بزند، اهل سنت را مورد بی مهری شدید خود قرار داده است. منبع: ایرنا