راست و چپ یکپارچه علیه اهانت اولیانوف

این روزها و در کنار کوران خبرهای مذاکراتی از وین، شاهد ظهور پدیده ای به نام میخاییل اولیانوف نماینده روسیه در سازمان های بین المللی مستقر در وین هستیم. دیپلماتی که با ابزاری به نام توییتر توانسته جای خود را در میان اخبار مذاکرات به خوبی باز کند و در این میان باعث انتقادات شدید از سوی کاربران ایرانی مبنی بر ادعای دخالت روسیه در مذاکرات و نمایندگی از طرف ایران نیز شده است. این انتقادات از اولیانوف ادامه داشت تا وی روز پنج شنبه در پاسخ به یک کاربر در توییتر درباره نظرات محمدجواد ظریف وزیر خارجه پیشین کشورمان مبنی بر مانع تراشی روسیه در مذاکرات برجام-درسال94- مطلبی توهین آمیز درباره ظریف نوشت که موج انتقادات را بسیار بالا برد تا جایی که هر دو طیف فعالان توییتری در قبال این اظهارات غلط واکنش نشان دادند. او نوشته بود: «شما مختارید که بر اساس نظرات شخص دیگری که تحت تأثیر دندان درد، سردرد یا چیزهای دیگر بوده؛ خود را گمراه کنید. افراد جدی به نظراتی که در نتیجه دندان درد یا سردرد به زبان آورده شده باشد، اهمیتی نمی دهند.» انتشار این توئیت و فضای ایجاد شده بعد از آن باعث شد اولیانوف عقب نشینی و در نهایت توئیت خود را حذف   کند. در همین باره دیاکو حسینی کارشناس ارشد سیاست خارجی در واکنش به توئیت اولیانوف نوشت: میهن پرستان واقعی مانند اولیانوف و ظریف گاهی اوقات دچار سردرد می شوند و گاهی اوقات در مواجهه با واقعیت های تلخ به شدت توئیت می کنند. اما یک تفاوت بزرگ وجود دارد: دیپلمات های حرفه ای هر آن چه را که اعتقاد دارند در انظار عمومی اعلام نمی کنند، به خصوص زمانی که توهین آمیز باشد. محمدرضا نوروزپور مدیر عامل سابق ایرنا نیز در توئیتی در پاسخ به توئیت اولیانوف نوشت: جناب آقای سفیر، هیچ چیز بیشتر از مداخله خارجی، مردم و دیپلمات های ما را دچار سر درد نمی کند. همچنین وقتی به یکی از بهترین دیپلمات های ما توهین می شود، ما به خاطر فشردن دندان هایمان به هم از سر خشم، دندان درد هم می گیریم. لطفا به عنوان یک دیپلمات سنجیده سخن بگویید و با سخنان زهرآگین خود احساسات مردم ایران را تحریک نکنید. حتی سایت اصولگرای رجانیوز نزدیک به دولت نیز که سابقه طولانی در مخالفت با ظریف دارد، ساکت نماند و نوشت: این اهانت از سوی یک دیپلمات درجه چندم به مقام ارشد سابق وزارت خارجه باید با تذکر و هشدار جدی دستگاه رسمی دیپلماسی روبه رو شود. انتقادات داخلی جریان‌های سیاسی کشور مستقل از مواضع سایر کشورهاست و هیچ دیپلمات خارجی از هیچ کشوری حق چنین اظهارنظرهایی را ندارد.

عقب نشینی بدون عذرخواهی اولیانوف

اما با حذف توییت جنجالی هم اعتراضات کاهش نیافت و اولیانوف که به نظر می رسد از عمق اشتباهی که کرده آگاه شده، روز گذشته در توییت جدیدی سعی در تلطیف فضا داشت و البته بدون هیچ گونه عذرخواهی نوشت: مایلم تولد آقای ظریف را به او تبریک بگویم. با آرزوی بهترین‌ها! در چندین نشست با حضور او شرکت کرده‌ام و برای او احترام قائلم. ما نمونه‌های متعدد همکاری موفقیت‌آمیز میان روسیه و ایران در زمینه برجام را فراموش نخواهیم کرد. اگرچه شاید با حذف این توییت جنجالی و نوشتن توییت اخیر بتوان گفت فعلا اولیانوف از زیر تیغ انتقاد ایرانی ها کمی خلاص شده است اما این همه ماجرای اولیانوف نبود. او در روزهای اخیر به ویژه در دور هشتم مذاکرات وین توییت های متعددی همراه با تصاویری از دیدارهای جداگانه اش با نمایندگان ایران، آمریکا، اروپا و حتی عربستان در وین منتشر کرد و به مخاطبان ایرانی و بین المللی چنین القا کرد که او و روسیه محور مذاکرات و به جای همه در حال رایزنی هستند. همین موضوع نیز انتقادات فراوانی را علیه روسیه برانگیخت. اولیانوف اما در این زمینه هم پاسخی داشت و در توییتی در پاسخ به توییت کنایه آمیز سردبیر شرق آنلاین نوشت: «اگر مثلاً یک یا دو سال در توییتر من نگاه کنید، متوجه خواهید شد که من همیشه بر لزوم عینی بودن و در نظر گرفتن منافع مشروع ایران تأکید کرده ام.  آن چه من نمی توانم بپذیرم این ادعای نادرست است که روسیه نقش منفی در برجام داشته است.»

 خامی اولیانوف و چند نکته

با همه این مسائلی که گفته شد باید به چند نکته مهم توجه کرد: اول این که با وجود اشتباهات اولیانوف، شنیده های خراسان از پشت پرده مذاکرات حکایت از آن دارد که در جریان مذاکرات، روسیه نقشی سازنده و مفید ایفا کرده و در متقاعد کردن طرف‌های غربی به انعطاف در برابر پیشنهادهای ایران اثرگذار بوده و هیئت‌های دو کشور در طول مذاکرات هماهنگی خوبی داشته‌اند و همراهی مسکو و پکن با مواضع جمهوری اسلامی، طرف‌های غربی را به اتخاذ مواضع واقع‌گرایانه‌تری واداشته است؛ نکته دیگر  این که با وجود رضایت ایران از مواضع مذاکراتی روسیه، مسکو نیز باید مراقب باشد تا برخی خامی های دیپلماتیک و رفتارهای غیرحرفه ای که ریشه در حس دیده شدن یک دیپلمات نه چندان ارشد دارد، در چنین روابط خوب و گاهی راهبردی خللی ایجاد نکند و موجبات سوء استفاده طرف های اروپایی و آمریکا را فراهم نکند؛ و نکته آخر این که روسیه نه «میانجی» و نه «سخنگوی» روند مذاکرات است زیرا مذاکرات پیش رو قرار نیست تحول بزرگی در پرونده هسته ای ایجاد کند. مذاکرات وین دنبال سازوکاری برای انجام درست تعهدات ایران و آمریکا در چارچوب برجام است و براین اساس کشورهای میانه تنها به دنبال راضی کردن و یافتن راه های مرضی الطرفین هستند نه چیز دیگر..و/خراسان