آغاز دوران جدید جامعه‌شناسی سیاسی ایران

سرویس سیاسی فردا: سعید آجورلو در یادداشتی نوشت؛ باور دارم پس از جنگ تحمیلی رژیم صهیونیستی علیه ایران، وارد دوره‌ جدیدی در «جامعه‌شناسی سیاسی» شده‌ایم؛ یعنی دوره‌ای که در آن رابطه متقابل جامعه و دولت دگرگون شده است. در این چارچوب، تحلیل‌هایی که بر پایه فروپاشی اجتماعی یا «هسته سخت کوچک» بنا شده بودند، ناکارآمد از آب درآمدند. امروز، این «جامعه‌شناسی سیاسی» جدید نشان می‌دهد که بخش گسترده‌ای از جامعه پای کار کشور و نظام ایستاده‌اند.

من صحبت‌های دکتر قالیباف را متعلق به همین زمانه جدید و دوران «جامعه‌شناسی سیاسی» جدید می‌دانم. معتقدم شکاف میان جامعه و دولت یا حاکمیت به پایین‌ترین سطح خود رسیده است، یا دست‌کم شکاف‌های پیشین کاهش یافته‌اند. کاهش شکاف اجتماعی نکته‌ای مهم است که دکتر قالیباف در مصاحبه پنجشنبه شب خود به آن اشاره کردند و بیان داشتند که ما وارد دوره جدیدی از حیات سیاسی و اجتماعی ایران شده‌ایم.

در این دوران جدید، دیگر ایده‌هایی همچون «فروپاشی اجتماعی» یا «هسته سخت کوچک» قادر به تبیین واقعیت‌های کشور نیستند و جای خود را به مفهوم «هسته سخت ۹۰ میلیونی» داده‌اند که رئیس مجلس شورای اسلامی مطرح کردند. این تعبیر، به ما امکان تحلیل بهتر از وضعیت و راهکارهای حفظ شرایط جدید را می‌دهد. پرسش کلیدی این است که چگونه می‌توان این دوران را با مؤلفه‌هایی چون دفاع ملی همه‌جانبه و یک بخش اجتماعی قدرتمند حفظ کرد، زیرا برخی عوامل می‌خواهند جامعه را به پیش از جنگ بازگردانند.

دکتر قالیباف در صحبت‌های خود بر حفظ مؤلفه قدرت تأکید کردند و گفتند اکنون باید صدای بخش‌های مختلف اجتماعی شنیده شود و احساس امنیت و قدرت جمعی حفظ شود. همچنین، حرکت به سمت تصمیم‌گیری‌های نو در حوزه‌های مختلف اهمیت دارد. نباید اجازه داد عوامل قطبی‌ساز فعال شوند. امروز، جامعه‌شناسی سیاسی جدید مختصات و ادبیات خاص خود را دارد. دکتر قالیباف با تأکید بر پرهیز از جنگ تحمیلی و صلح تحمیلی، موضعی عقلانی و انقلابی اتخاذ کردند که می‌تواند از شکاف‌ها و قطبیت جلوگیری کند و مسیر ساخت جامعه جدید و خلق فرصت‌های نو را هموار سازد.