پشت پرده سناریوی التهاب‌آفرینی در بورس

البرزنیوز: بررسي ها نشان می‌دهد التهاب‌آفرینی یک ماهه اخیر در بازار بورس، ابعاد پیچیده‌ای دارد که ایجاد جنگ روانی و التهاب‌آفرینـی در فضای مجازی و برخی اقدامات شیطنت آمیز و مغرضانه توسط تعدادی از فعالان به اصطلاح کف بازار بورس با هدف بی‌ثبات‌کردن قیمت سهام و فراهم کردن شرایط لازم برای سقوط بورس، تنها گوشه‌ای از این سناریوی پیچیده است. براساس بررسی‌ها، نقطه شروع این سناریو، طرح شایعه بازداشت یکی از مدیران میانی بورس به اتهام ارتباط با بابک زنجانی است. این شایعه که بدون استناد به هیچ منبع شناسنامه دار معتبر و یا حتی غیرمعتبر، صرفا از طریق فضای مجازی و برخی شبکه‌های اجتماعی، بین فعالان بورس مطرح می‌شود، مقدمات لازم را برای شروع عملیات تخریب فراهم کرده است. درست به فاصله یک روز بعد از طرح این شایعه و زمانی که ذهن فعالان بورس، مستعد دریافت خبرهای جدید و جنجالی درباره بورس شده، شایعه دوم ازطریق شبکه‌های اجتماعی، ارسال پیامک و یا نقل قول شفاهی، در بازار سرمایه منتشر می‌شود: شایعه این است: صالح‌آبادی از سمت ریاست سازمان بورس استعفا داد. این شایعه هم مثل شایعه قبلی، به سرعت و در فاصله کوتاهی، بصورت گسترده بین فعالان بازار سرمایه منتشر می‌شود و جالب از اینکه طراحان اتاق فکر این سناریو، با هوشمندی تمام، در انتشار هیچکدام از این شایعات از رسانه‌های رسمی و شناسنامه‌دار استفاده نمی‌کنند تا منبع انتشار شایعات، محفوظ باقی بمانـد. عمر این دو شایعـه، به سه تا چهار روز بیشتر نمی‌رسد و باحضور مسئولان مربوطه بورس در رسانه‌ها، عملا این شایعات اثر خود را تا حدی از دست می‌دهد، اما عمر تکذیب شایعات، بیشتر از یک هفته دوام نمی‌آورد! اتاق فکر التهاب‌آفرینی در بورس که در گام اول برنامه‌های خود نتوانسته موفقیت لازم را بدست آورد، در گام دوم بصورت گسترده‌تر وارد می‌شود و در شرایطی که بورس، به دلیل برخی ابهامات بودجه‌ای درخصوص نرخ بهره‌ مالکانه و خوراک پتروشیمی، روزهای منفی را سپری می‌کند، فاز دوم سناریو خود را به اجرا می‌گذارد. در این مرحله، شایعات متعددی همچون استعفای صالح‌آبادی از ریاست بورس و تعیین راعی به عنوان جایگزین وی، سیاست حسین عبده تبریزی، عضو جدید شورای بورس برای تضعیف بورس و خروج نقدینگی از بورس به سمت بازار مسکن و پولشویی در بورس، به صورت بسیار گسترده‌تر از مرحله قبل، در فضای مجازی مطرح می‌شود. گستردگی و اثرگذاری این شایعات در بورس به تدریج، افزایش می‌یابد، به نحوی که شاخص بورس در روز 22 دی، در سقوطی بی‌سابقه، حدود 2400 واحد افت می‌کند. در این شرایط، وزیر اقتصاد و معاونش که نگران اوضاع بورس شده‌اند، در مصاحبه با خبرگزاری تسنیم و پایگاه رسمی وزارت اقتصاد، شایعه تغيير صالح‌ابادی از ریاست بورس و سیاست دولت برای خروج نقدینگی از بازار بورس به بازار مسکن را صراحتا تکذیب می‌کنند تا شاید آرامش، تا حدی به بورس باز گردد، اما بورس که روزهای سختی را به دلیل التهابات ایجاد شده سپری می‌کند، همچنان به روند نزولی خود، البته با شیب کمتـر ادامه می‌دهد. گام سوم سناریوی التهاب‌آفرینی در بورس، بطور مشخص مدیران بورس را نشانه می‌رود. طراحان سناریو در این گام، با استفاده از شرایط ملتهب بورس (که خود نقش اساسی در شکل‌گیری آن داشتند) و نارضایتی سهامداران از افت قیمت‌ها، صراحتا درخواست برکناری مدیران بورس را در شبکه‌های اجتماعی مطرح می‌کنند و همچون دزدی که خودش فریاد می‌زند دزد را بگیرید، با طرح این موضوع که افت بورس ناشی از بی‌کفایتی مدیران آن است، کمپین درخواست برکناری رییس بورس را در فیس‌بوک و سایر شبکه‌های اجتماعی راه می‌اندازند و اطلاع‌رسانی گسترده در فضای مجازی، از فعالان بازار می‌خواهند تا به برکناری مدیران بورس رأی دهنـد. آنچه که اشاره شد، تنها گوشه‌ای از سناریوی التهاب‌آفرینی در بورس است و البرزنیوز، بزودی جزئیات و مستندات دیگری از ابعاد دیگر این سناریوی پیچیده را منتشر خواهد کرد. اما پاسخ به چند سؤال شاید به روشن شدن جزئیات بیشتر این سناریـو کمک کند: 1. دقیقا چه افرادی، طراح و صحنه گردان این سناریوی پیچیده برای تخریب بورس هستند و اهداف آنها از این اقدام چیست؟ آیا هدف آنها، صرفا ایجاد التهاب در بورس به منظور اثرگذاری بر قیمت سهام و کسب منافع مالی نامشروع است یا در پس این تحرکات، اهداف گسترده‌تری دنبال می‌شود؟ 2. چرا طراحان این سناریو از شبکه‌های مجازی غیرمجاز و بدون شناسنامه، مثل وایبر و فیس‌بوک و تشکیل گروه‌های متعدد در این شبکه‌ها، برای اجرای این سناریـو استفاده کرده‌اند؟ ارتباط بین شکل‌گیری و فعالیت گسترده این گروه‌ها بین برخی فعالان بورس در فضای مجازی و سناریوی التهاب‌آفرینی چیست؟ 3. آیا سناریوی التهاب‌آفرینـی در بورس، فقط دربرگیرنده یک عملیات روانی است و یا اینکه ابعاد دیگری هم دارد و طراحان این سناریو علاوه بر عملیات روانی، از تلاش برای ایجاد اخلال در روند عادی معاملات بورس هم برای دستیابی به اهداف خود استفاده کرده‌اند؟ 4. گام بعدی این سناریوی پیچیده چیست؟ و آیا آرامش نسبی که بعد از حدود یک ماه التهاب، دو سه روزی است به بورس برگشته، ادامه دار خواهد بود؟ یا اینکه طراحان سناریو بدنبال این هستند که بار دیگر و به شکلی دیگر، بورس کشور را هدف مطامع خود قرار داده و ملتهب کنند؟ به هر حال، مسئولان باید توجه داشته باشند که بورس مملکت، گوشت قربانی نیست که عده‌ای خاص برای دستیابی به منافع و اغراض خود، تکه‌پاره‌اش کنند، بورس یک سرمایه ملی است و باید در هر شرایطی، از آن صیانت و امنیت آن را حفظ کرد.