ماجرای تذکر رهبری به رئیسجمهور/ کاهش قاچاق با نصب «دستگاهX-Rayکانتینری» در گمرک
یکی از عوامل آمار بالای قاچاق در ایران، ورود سازماندهی شده کالاهای قاچاق توسط باندهای خاص از مبادی رسمی کشور است که در سایه نبود نظارت و بازدید کامل بر کالاهای ورودی و کوتاهی مأموران گمرک اتفاق میافتد. یکی از مصادیق این عدم نظارت، ورود روزانه چند هزار کانتینری به کشور بدون کنترل و بازبینی به بهانه نبود یا کمبود تجهیزات نظارتی در گمرکهای مرزی است.

سرویس اقتصادی فردا: یکی از عوامل آمار بالای قاچاق در ایران، ورود سازماندهی شده کالاهای قاچاق توسط باندهای خاص از مبادی رسمی کشور است که در سایه نبود نظارت و بازدید کامل بر کالاهای ورودی و کوتاهی مأموران گمرک اتفاق میافتد. یکی از مصادیق این عدم نظارت، ورود روزانه چند هزار کانتینری به کشور بدون کنترل و بازبینی به بهانه نبود یا کمبود تجهیزات نظارتی در گمرکهای مرزی است.
یکی از این تجهیزات نظارتی، دستگاههای X-RAY (ایکس ری) مخصوص تریلر و کامیون برای بررسی محتوای کانتینرها و محمولههای آن است که به اعتراف مسئولان گمرک و ستاد مبارزه با قاچاق کالا، در کشور با کمبود مواجه هستیم، بهگونهای که همواره عدم وجود دستگاههای ایکسری کانتینری را بهانهای برای توجیه علت آمار بالای قاچاق از مبادی رسمی اعلام میکنند؛ موضوعی که مورد انتقاد و تذکر رهبر معظم انقلاب در سخنرانی نوروزی امسال در حرم مطهر رضوی نیز قرار گرفت. ایشان در این زمینه فرمودند:
«به بنده گزارش دادند که از فلان بندر -یک بندر مشخّصی- در روز مثلاً سه هزار تا پنج هزار کانتینر وارد کشور میشود. از مجموع این سه هزار یا پنج هزار، فقط ۱۵۰ کانتینر بازدید میشود! خب چرا؟ بقیّه بازدید نمیشود و میآید ... باید جلوی اینها گرفته بشود؛ و میتوانیم. من به رئیسجمهور محترم همین را گفتم و تذکّر دادم که آن کسانی که صاحبنظر و مطّلعند، گفتند که ما میتوانیم وسایلی بیاوریم که همین کانتینر را بدون اینکه احتیاج به توقّف داشته باشد، در حال عبور بازدید کند؛ خب این ابزار را به وجود بیاورند؛ اگر لازم است بخرند یا وارد کنند یا تولید کنند. ما میتوانیم جلوی قاچاق را بگیریم.»
براساس آمار گمرک ایران هماکنون گمرکات مهم کشور مجهز به بیش از 70 دستگاه از انواع X-Ray کامیونی و پالتی و چمدانی میباشند که صرفاً تعداد دستگاههای X-Ray کامیونی کمتر از انگشتان دست است که این خود جای تأمل دارد.
با توجه به وضع بحرانی گمرکهای کشور در فقدان دستگاه X-Ray و بالتبع آمار بالای قاچاق، ضروری است برای «تولید» دستگاههای مذکور جدیت بیشتری توسط مسئولان مربوطه صورت گیرد چرا که عملیاتی شدن آن، علاوه بر اینکه ورود قاچاق را به میزان قابل توجهی کاهش میدهد، اقتصاد کشور را «مقاوم» و خودکفا میکند وآمار «اشتغال» را نیز بهبود میبخشد که این موضوع خود نمونه بارز و عملیاتی از «اقتصاد مقاومتی؛ تولید و اشتغال» خواهد بود.
دستگاه X-Ray کانتینری چیست؟
دستگاه X-Ray کامیونی یا کانتیری، تجهیزاتی است که کامیون یا تریلر بدون توقف و تخلیه بار و مسافر، صرفاً از دروازه آن در زمان کوتاهی (چند ثانیه) عبور میکند و با تصویربرداری که براساس تابش اشعه ایکس از محموله صورت میگیرد، نوع کالا دقیقاً مشخص میشود.
براساس سرعت تصویربرداری و ابعاد دروازه این نوع دستگاهها، این امکان وجود دارد که بدون هیچ وقفهای از یک خودرو تا خودرو بعدی کنترل محمولهها صورت گیرد. همزمان با تصویربرداری از هر کامیون، تصاویر و اطلاعات هر کانتینر همراه با تصویر ویدئویی در اختیار اپراتور قرار میگیرد و جهت ملاحظات بعدی در آرشیو سیستم ذخیره میگردد. تمامی این موارد تنها با یک اپراتور آموزش دیده که در اتاقکی نزدیک سیستم قرار دارد قابل انجام میباشد.
دستگاه X-Ray کانتینری چگونه کار میکند؟
تصویربرداری در این دستگاهها براساس تابش اشعه ایکس صورت میگیرد که دارای نرمافزاری است که با تکنولوژی تفکیک رنگها و اندازهگیری عدد اتمی ( Atomic Z-Number ) قادر به تشخیص دقیق نوع کالا میباشد.
پس از عبور کامیون یا تریلر از دروازه دستگاه X-Ray ، اشعه ايکس به داخل خودرو تابيده ميشود و در داخل محمولههای موجود نفوذ ميکند كه مقدار نفوذ پذيری اشعه، بستگی به نوع جنس وچگالی مواد مورد بازديد دارد. سپس اشعه ايکس پس از عبور از جسم به يک سری آشکارساز برخورد ميکند. در این موارد سیستم با اندازه گیری میزان انرژی جذب شده توسط مواد با بهره گیری از دو انرژی ایکس ری، عدد اتمی هر ماده را شناسائی نموده و بر حسب رنگ این مواد را طبقه بندی مینماید.
علاوه بر این در دستگاههای X-Ray کانتیری، پارامتر «ضریب نفوذ اشعه در فولاد» برای تشخیص نوع موادی که با پوشش فلزی پنهان شدهاند و پارامتر «تشخیص سیم» که برای تشخیص سیمهای بسیار نازک بکار رفته در ساخت بمب، از موارد مهم دیگری است که در کیفیت و شناسائی هر چه بیشتر کالاهای تصویربرداری شده مؤثر میباشند.
برخی از دستگاههای X-Ray کانتینری قابلیت تلفیق تصویربرداری اشعه ایکس با تشخیص منابع انتشار اشعه گاما و نوترون را جهت تشخیص مواد رادیو اکتیو را نیز دارند. این دستگاهها همراه با یک نرم افزار پیشرفته، ق ابلیت شناسائی پلاک خودرو و تطبیق آن با محتویات بار خودرو جهت شناسائی دقیق محمولهها را نیز دارد.
میزان تابش این دستگاهها برای راننده، مسافران و اپراتور بیخطر میباشد و میزان تابش اشعه آن، نیاز به هیچگونه محافظت در برابر اشعه را نیز ندارد.
دیدگاه تان را بنویسید