درخواست‌های غربی‌ها برای انحلال حشد الشعبی و اثرات برعکس آن!/ آیا حمله غربی‌ها به حشد الشعبی دولت عراق را هم به حشد الشعبی خواهد سپرد؟
در صحنه‌ی سیاسی عراق هم تصریحات سران غربی علیه حشد، باعث کاهش نفوذ آن نشد بلکه بحث گسترش نفوذ حشد الشعبی در عرصه‌ی سیاسی را هم تسریع کرد، موضوعی که می‌تواند جلوگیری از تصویب هرگونه قانونی درباره‌ی انحلال حشد الشعبی را تضمین کند.
گروه بین‌الملل فردا: روز 11 آذر بود که امانوئل ماکرون (رئیس جمهور فرانسه) در دیدار با نخست‌وزیر اقلیم کردستان (نجیرفان بارزانی) در پاریس، از دولت بغداد خواست همه‌ی گروه‌های شبه‌نظامی از جمله واحدهای حشد الشعبی را منحل کند. امانوئل ماکرون در این دیدار گفت: «ضرورت دارد که سلاح به صورت تدریجی از دست این گروه‌ها خارج شود، خصوصا از دست حشد الشعبی که خود را در خلال این چند سال در عراق تثبیت کرده است. ضروری است که همه‌ی گروه‌های شبه‌نظامی به تدریج منحل شوند.»
درست در همان روز، مایک پومپئو (رئیس CIA) هم در انجمن دفاعی موسسه‌ی «رونالد ریگان» اعلام کرد اخیرا نامه‌ای برای فرمانده سپاه قدس ایران، سردار قاسم سلیمانی، ارسال کرده و به او و سران ایران در خصوص هرگونه هجوم احتمالی نیروهای طرفدار ایران در حشد الشعبی به منافع آمریکا در عراق هشدار داده است.
حدود چهل روز پیش از آن هم رکس تیلرسون، وزیر خارجه‌ی آمریکا، در روز سی‌ام مهر، پس از جلسه‌ی مشترک با سران عراقی و سعودی اعلام کرده بود: وقتش رسیده است که گروه‌های شبه‌نظامی مورد حمایت ایران و مستشاران ایرانی، که به عراق در شکست‌دادن داعش کمک کردند، «به کشور خودشان برگردند»!
صحبت‌های اخیر ماکرون باعث خشم و عکس‌العمل سریع محور حامی حشد الشعبی در ایران و عراق شد. نوری مالکی (معاون رئیس جمهور عراق و نخست‌ویر سابق این کشور) صحبت‌های رئیس جمهور فرانسه را «دخالتی صد در صد غیر قابل قبول» خوانده و اعلام کرد چنین مواضعی از سوی فرانسوی‌ها کاملا مردود است و خدشه‌ای است به سیادت عراق و نهادهای قانونی این کشور.
برخی از نمایندگان شیعه‌ی مجلس عراق و همچنین برخی از فرماندهان حشد الشعبی هم پاسخ‌های تندی به صحبت‌های ماکرون و دیگر صحبت‌های مشابه آن داده و اعلام کردند که حشد الشعبی یک «نیروی قانونی عراقی» است و هیچ کس حق ندارد خواستار انحلال آن شود.
در ایران هم دبیر شورای عالی امنیت ملی، علی شمخانی، در روز 13 آذر و در دیدار با شیخ همام حمّودی، نایب رئیس مجلس عراق، گفت: درخواست‌های اخیر برای انحلال حشد الشعبی نشان می‌دهد توطئه‌ی جدیدی برای برگرداندن هرج و مرج [به عراق] وجود دارد. شمخانی تاکید کرد: «هشیاری مسئولین عراقی، خصوصا نمایندگان مجلس، اجازه نخواهد داد توطئه‌ای که دشمنان برای نابودی همبستگی و امنیت داخلی عراق طراحی کرده‌اند به ثمر بنشیند.»
از طرف دیگر، رئیس دفتر رهبر انقلاب اسلامی، حجة الاسلام و المسلمین محمدی گلپایگانی، با اعلام ارسال نامه از سوی پومپئو به سردار قاسم سلیمانی اعلام کرد که سردار سلیمانی اصلا نامه را تحویل نگرفته و نخوانده و به واسطه‌ی حامل نامه هم گفته است: «حرفی با آمریکایی‌ها ندارم.»
به نظر می‌رسد خبری کردن ارسال این نامه، آن هم از سوی خود پومپئو عکس‌العملی بود به برخورد سردار سلیمانی و تحویل نگرفتن نامه. ظاهرا پومپئو می‌خواسته این بار پیامی که در نامه بود را به صورت علنی برای سران ایران ارسال کند. او در همین راستا طی سخنرانی خود در موسسه ریگان اعلام کرد: «می‌خواهیم مطمئن شویم که او [یعنی سردار سلیمانی] و سران ایران این مسئله را [اشاره به هشدار درباره‌ی حمله به منافع آمریکا در عراق]، خیلی واضح، مثل آفتاب، درک می‌کنند.»
البته پومپئو نگفت که اگر نیروهای آمریکایی از سوی گروه‌های نظامی ناشناس در عراق، یا سوریه مورد حمله قرار بگیرند، او چه ابزارهایی برای برخورد در اختیار داد. خصوصا که می‌‌دانیم حمله از طریق «گروه‌های ناشناس» یک روش مرسوم برای کسانی است که نمی‌خواهد به صورت مستقیم با طرف مقابل درگیر شوند.
هرچند صحبت‌های پومپئو چندان هم دور از واقع نبود، چراکه ایرانی‌ها واقعا تلاش دارند به آمریکایی‌ها گوشزد کنند پایگاه‌هایشان در منطقه، جای امنی نخواهد بود. مثلا در وز 12 آذر، باسابقه‌ترین مشاور رهبر ایران، دکتر علی اکبر ولایتی، در یک کنفرانس بین‌المللی اعلام کرد: «آمریکا و همپیمانانش به زودی از عراق و کل منطقه ریشه‌کن خواهند شد.»
ولایتی با اشاره به تاسیس 12 پایگاه نظامی از سوی آمریکا در منطقه و نیت آنها برای افزایش نیروهایشان در این پایگاه‌ها به 10 هزار نفر تاکید کرد: «باید بدانند که شکست خواهند خورد. آنها می‌خواهد رقه را برای خودشان نگه دارند ولی به خیلی زودی خواهند فهمید که از آنجا اخراج خواهند شد. همانطور که تصور می‌کردند می‌توانند در بوکمال بمانند ولی از آنجا هم بیرون رانده شدند.»
در صحنه‌ی سیاسی عراق هم تصریحات سران غربی علیه حشد، باعث کاهش نفوذ آن نشد بلکه بحث گسترش نفوذ حشد الشعبی در عرصه‌ی سیاسی را هم تسریع کرد، موضوعی که می‌تواند جلوگیری از تصویب هرگونه قانونی درباره‌ی انحلال حشد الشعبی را تضمین کند.
در همین راستا، حسن سالم، رئیس فراکسیون «الصادقون» در مجلس عراق که وابسته به گروه «عصائب اهل الحق» (از گروه‌های حشد الشعبی) است در روز 15 آذر اعلام کرد در انتخابات پیش رو، یک ائتلاف جدید شامل گروه‌های مختلف حشد الشعبی با عنوان فهرست انتخاباتی «المجاهدین» تشکیل خواهد شد.
البته با توجه به اینکه قانون حشد الشعبی که سال گذشته در مجلس تصویب شد، مشارکت نیروهای حشد الشعبی در انتخابات را ممنوع کرده و حیدر العبادی نیز بارها تصریح نموده که نیروهای نظامی، از جمله نیروهای حشد الشعبی، اجازه‌ی مشارکت در انتخابات را ندارند، به نظر می‌رسد که سران حشد الشعبی که قصد شرکت در انتخابات را دارند، در آینده از سمت‌های خود در این نیرو استعفا دهند تا با مشکل قانونی مواجه نشوند و در مقابل حیدر العبادی نیز قرار نگیرند.
البته طبیعی است که استعفای آنها، «نفوذ»شان را در گروه‌های نظامی‌شان از بین نخواهد برد. فراتر از این، ورود آنها به مجلس باعث خواهد شد که از طرفی حشد الشعبی از ضربات احتمالی مجلس و دولت آتی [در زمینه‌ی انحلال] در امان باشد و از طرف دیگر، سیاست‌های مد نظرش را نیز از طریق نمایندگانش در مجلس و دولت پیش ببرد.
نوری المالکی نیز اعلام کرده که فراکسیون وابسته به او در مجلس یعنی فراکسیون «دولت قانون»، در انتخابات پیش‌رو با فهرست حشد الشعبی وارد ائتلاف خواهد شد. با توجه به این نکته به نظر می‌رسد که به احتمال زیاد اکثریت پارلمانی و همچنین دولت آتی در اختیار حشد الشعبی و همپیمانانش قرار بگیرد.
در انتها باید گفت حیدر العبادی هم اگر قصد دارد در سمت نخست‌وزیری باقی بماند باید در برابر خواست‌های جدی حشد الشعبی [در زمینه‌ی مقابله با آمریکا و ...] نرمش بیشتری نشان دهد و البته، این مسئله به نوبه‌ی خود موجب خواهد شد که او در یک مواجهه‌ی صریح با ایالات متحده و هم‌پیمانان آمریکا که خواهان انحلال حشد الشعبی هستند قرار بگیرد.
منبع: مقاله‌ی علی المعموری در المانیتور (با اندکی ویرایش)
دیدگاه تان را بنویسید