وقتی تنها یک کشور پیام مناسب به پنتاگون را مخابره می‌کند / جولان 12 نوع هواپیمای بدون سرنشین در خاورمیانه + تصاویر

سرویس سیاسی «فردا» - علیرضا کیانفر: زمانی که هواپیمای بدون سرنشین RQ-170 توسط سامانه پدافند هوایی کشور شکار شد آمریکایی با اطلاع از توانمندی ایران در شناسایی اهداف هوایی و سامانه‌های آفندی و پدافندی تلاش می‌کردند تا آخرین نسل فن‌آوری هواپیماهای بدون سرنشین را در آسمان ایران آزمایش کنند. بعد از تلاش چند باره با وارد کردن مدل‌های پایین‌تر هواپیمای بدون سرنشین به آسمان کشورمان و رهگیری، شناسایی و هدف قرارگرفتن آنها توسط سیستم‌های پدافند هوایی سرانجام آمریکایی‌ها به این نتیجه رسیدند که آخرین تکنولوژی خود را در رویارویی با ایران امتحان کنند.

RQ-170 پس از مدتی فعالیت در آسمان ایران سرانجام در 13 آذر 1390شکار شد و این موضوع ثابت کرد که کشورمان از تسلط بالایی بر آسمان خود برخوردار است و تنها راه حل بازدارندگی در برابر زیاده‌خواهی دولت آمریکا استفاده از قدرت نظامی و اطلاعاتی است.

تجربه نشان می‌دهد که اگر در برابر اینگونه اقدامات آمریکا پاسخ قاطعی داده نشود پس از مدتی تجاوز به یک روند طبیعی برای نیروهای نظامی خودسر این کشور تبدیل می‌شود. این ادعا را می‌توان براحتی با حال و روز امروز بسیاری از کشورهای خاورمیانه ثابت کرد. تجاوز دائمی، بی وقفه و وحشیانه‌ای که دائما توسط پرنده‌های بدون سرنشین آمریکا در سراسر خاورمیانه تکرار می‌شود و بواسطه ناکارآمد بودن سازمان‌های بین‌المللی مسئول و فضای تک قطبی حاکم بر نظام سیاسی بین‌الملل بی‌پاسخ باقی مانده است.

یگان‌های نظامی آمریکا براحتی حاکمیت کشورها را نقض می‌کنند و به بهانه واهی چون مبارزه با تروریست اهداف خاصی را با استفاده هواپیماهای بدون سرنشین در بیش از 9 کشور خاورمیانه هدف قرار می‌دهند. آمارها از جولان 12 نوع هواپیمای بدون سرنشین متعلق به نیروی هوایی آمریکا در آسمان افغانستان، پاکستان، یمن، اردن، عراق، سوریه و لبنان خبر می‌دهند.

هواپیماهای بدون سرنشین استفاده شده توسط ارتش آمریکا در خاورمیانه

با وجود آنکه سازمان عفو بین‎‌الملل بارها نسبت به نقض حاکمیت ملی کشورها توسط آمریکا در خاورمیانه هشدار داده است اما بدلیل نبودن اهرم‌های نظارت بین‌المللی همچنان شاهد حضور غیرقانونی این هواپیماها در اکثر آسمان خاورمیانه هستیم.

بسیاری از کارشناسان معتقدند که مشی اوباما در برخورد با کشورها متفاوت از افرادی چون جرج بوش است لذا تلاش می‌کند بجای استفاده از نیروی زمینی سیطره اطلاعاتی و نظامی خود را در کشورها افزایش دهد. هر چند ادعا می‌شود که این هواپیماها برای شناسایی گروه‌های تروریستی استفاده می‌شود اما تاکنون صد‌ها نفر از نیروهای غیرنظامی قربانی استفاده از این سلاح بوده‌اند. از سوی دیگر این هواپیماها با وجود هوشمند بودن قادر نیستند تا تروریست را تفسیر کنند و به طبع هر آنچه که مقامات پنتاگون از آن تعبیر به تروریست کنند مورد هدف این هواپیماها قرار می‌گیرد.

رسانه‌های آمریکایی تلاش می‌کنند تا با مخابره اخباری درخصوص گسترش القاعده در یمن زمینه استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین را در خاک این کشور فراهم آورد حال آنکه حضور القاعده در یمن مدت‌ها با نظارت عربستان سعودی بر حیاط خلوت خود ادامه داشت اما با خروج کنترل این کشور از دست عربستان و قدرت گرفتن حوثی‌ها آمریکا تلاش می‌کند تا با دخالت بیشتر در یمن زمینه اثرگذاری بر روند تحولات این کشور را فراهم کند.

تصویری دیواری در یمن و اعتراض به کشتار غیرنظامیان توسط هواپیماهای بدون سرنشین آمریکا

چندی پیش یک از رسانه‌های آمریکایی با نمایش نموداری تلاش کرد تا حضور هواپیماهای بدون سرنشین را در خاورمیانه موجه جلوه دهد اما جالب آنجاست که بر طبق همان نمودار ارائه شده تنها در فاصله سال‌های 2009 تا 2012 تعداد 391 از غیرنظامیان در پاکستان و یمن مورد هدف قرار گرفته‌اند و با افزایش نیروهایی که ادعا می‌شود وابسته به گروه‌های تروریستی هستند آمار تلفات غیرنظامی نیز افزایش چشمگیری می‌یابد.

با افزایش تلفات نظامی ادعا شده تلفات غیرنظامیان افزایش می‌یابد و سال 2009 تا 2012 391 نظامی قربانی حملات هواپیماهای بدون سرنشین در پاکستان و یمن بوده‌اند.

فعالیت هواپیماهای بدون سرنشین توسط آمریکا تنها مختص خاورمیانه نیست چنانچه پایگاه‌های نظامی آمریکا در کره جنوبی برای رصد تحولات کره شمالی از تعداد زیادی هواپیمای بدون سرنشین استفاده می‌کنند اما فعالیت این هواپیماها در هیچ کجای جهان به اندازه منطقه خاورمیانه نیست. بعد از حضور تروریست‌ها در خاک عراق و سوریه فعالیت شبانه روزی هواپیماهای بدون سرنشین آمریکا در این دو کشور نیز به یک امر طبیعی تبدیل شد تا جایی که نظامیان آمریکایی مدعی هستند که در ابتدا این هواپیماها مناطق تحت نفوذ تروریست‌ها را شناسایی می‌کنند و سپس 49 فروند هواپیماهای نیروی ائتلاف اقدام به هدف قرار دادن مواضع تروریست‌ها می‌کنند هر چند این استدلال تا حدودی منطقی به نظر می‌رسد اما با وجود چنین سناریویی چگونه 9 پالایشگاه نفت و گاز سوریه مورد هدف هواپیماهای آمریکایی قرار گرفت آیا جاسوس‌های پرنده ارتش آمریکا نمی‌توانستند زودتر از تصرف پالایشگاه‌ها اقدام به شناسایی تروریست‌ها نمایند؟

در ضمن اگر قرار باشد صلاحدید مقامات پنتاگون مشخص کننده لزوم هوایی به خاک هر کشوری باشد پس اصل احترام به حاکمیت ملی کشورها در کجای سیاست خارجی آمریکا راه دارد. عملکرد آمریکا در قبال تعهداتش در مورد تجهیز ارتش عراق نشان می‌دهد که این کشور با سناریویی از پیش طراحی شده اقدام به حضور نظامی در آسمان عراق و سوریه کرده است چرا که بعد از گذشت مدتی طولانی هنوز 15 فروند هواپیمای اف- 16 خریداری شده توسط ارتش عراق به این کشور تحویل نشده است اما روس‌ها طی مدت بسیار کوتاهی تعدادی هواپیمای نظامی برای مقابله با داعش در اختیار عراق قرار دادند.

چندی پیش گلوبال ریسرچ در تحلیلی آنچه بعنوان مبارزه با تروریست در خاورمیانه توسط آمریکا دنبال می‌شود را جنگ سرد با ایران خواند و تلاش کرد تا این مفهوم را به مخاطب خود بفهماند که دایره فعالیت هواپیماهای بدون سرنشین آمریکا با مناطق تحت نفوذ ایران رابطه مستقیم دارد. هر چند بعید به نظر برسد مجامع بین‌المللی بتوانند اقدام خاصی علیه نقض قوانین توسط آمریکایی‌ها انجام دهند اما تلاش برای ایجاد توازن قدرت میان کشورهای منطقه و آمریکا تنها راه حفظ تمامیت ارضی خاورمیانه است.

بحران تروریستی در کشورهای مختلف خاورمیانه بیش از هر عامل دیگری از دخالت قدرت‌های فرامنطقه‌ای نشات گرفته است و اگر این دخالت به هر شیوه‌ای چه جنگ زمینی و یا تسلط هوایی ادامه پیدا کند نمی‌توان آینده خاورمیانه را روشن ارزیابی کرد. تضعیف حکومت‌های منطقه‌ای و دخالت مستقیم نظامی آمریکا به تشکیل یک بیابان تروریستی بزرگ می‌انجامید که جولانگاه همه سازمان‌های تروریستی، نظامی و اطلاعاتی جهان خواهد بود و حتی فناوری‌هایی چون هواپیماهای بدون سرنشین نیز قادر نخواهند بود تا بحران تروریستی توصیف شده را کنترل کنند.